Nâng hạng thị trường, không nên xao nhãng vì cái nhãn

Tài chính

Nâng hạng thị trường, không nên xao nhãng vì cái nhãn

Được dán nhãn thị trường mới nổi là dấu chỉ thị trường đang ngày hoàn thiện. Bên dưới cái nhãn này là tiến trình phát triển, hoàn thiện thể chế và môi trường kinh doanh.

Tác giả: Rainer Michael Preiss

17 tháng 9, 2024 lúc 4:26 PM

Bối cảnh là tất cả. Có thể dùng câu nói thường xuất hiện trên Bloomberg TV để xem xét bối cảnh câu chuyện nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên sang thị trường mới nổi. Khi Singapore còn là đảo quốc khá nghèo, ngân hàng DBS của Singapore luôn nói với khách hàng và nhà đầu tư rằng, điều gì tốt cho Singapore chúng tôi sẽ làm. Tương tự, việc đạt được các tiêu chí nâng hạng thị trường mới nổi sẽ mang lại lợi ích lớn cho nền kinh tế Việt Nam, và đó là điều cần làm. Nếu làm được như vậy, dòng vốn đầu tư toàn cầu sẽ chảy mạnh vào Việt Nam.

Trong chín tiêu chí đánh giá thị trường nâng hạng của FTSE, Việt Nam còn hai tiêu chí chưa đáp ứng được. Cơ quan quản lý đang nỗ lực để thị trường chứng khoán đáp ứng các điều kiện xét nâng hạng trong các kỳ đánh giá sắp tới. Tuy thị trường chưa được công nhận trong sự chờ đợi của các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, nhưng không vì thế mà bỏ qua các yếu tố tích cực. Bên cạnh đó, cũng phải thấy được ngay cả Hàn Quốc, quốc gia nằm trong nhóm các nền kinh tế phát triển, cũng từng gặp nhiều thách thức trong quá trình nâng hạng. Đơn cử như tiêu chí bán khống, điều mà Việt Nam cũng chưa đạt được – từng là lý do khiến FTSE Russell từ chối công nhận chứng khoán Hàn Quốc là thị trường phát triển, dù MSCI công nhận. Bắt đầu vận hành từ năm 1956, thị trường Hàn Quốc phải mất vài thập kỷ - từ những năm 1960 đến đầu những năm 1990 - để chuyển đổi từ một nền kinh tế và thị trường chứng khoán cận biên sang thị trường mới nổi.

Tính đến thời điểm hiện tại, một trong những trở ngại trong việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi là “tính thanh khoản”. Mặc dù thị trường đã chứng kiến sự tăng trưởng về khối lượng và giá trị giao dịch, nhưng so với thị trường phát triển, khối lượng giao dịch vẫn còn thấp. Điều này có thể ngăn cản các nhà đầu tư tổ chức tham gia thị trường.

Tính thanh khoản của thị trường chứng khoán, có thể hiểu đơn giản, là việc dễ dàng chuyển đổi từ cổ phiếu sang tiền mặt hoặc ngược lại, mà không gây ra tác động đáng kể đến giá tài sản. Tính thanh khoản càng cao, nhà đầu tư nhanh chóng gia nhập thị trường hoặc thoát khỏi các vị thế đang nắm giữ ở mức biến động giá càng nhỏ càng tốt. Điều này rất quan trọng để duy trì sự ổn định của thị trường và niềm tin của nhà đầu tư.

Để thúc đẩy thị trường phát triển, theo quan điểm của tôi, bên cạnh các giải pháp nhằm nâng hạng thị trường, cần nâng cao nhận thức của nhà đầu tư trong nước thông qua hướng dẫn nhà đầu tư – điều vẫn chưa được thực hiện trọn vẹn ở Việt Nam. Thông qua việc hướng dẫn kiến thức, cung cấp thông tin, cách thức quản trị rủi ro, nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định sáng suốt, không bị định kiến, qua đó thúc đẩy họ tham gia thị trường và thực hiện các giao dịch trên sàn. Làm được điều này, số lượng tài khoản chứng khoán không chỉ dừng ở mức tám triệu như hiện nay mà còn tăng lên nhiều. Bên cạnh hướng dẫn kiến thức cho nhà đầu tư, cần có cách quảng bá, nâng cao nhận thức của xã hội về thị trường chứng khoán, ích lợi của việc tham gia thị trường, cũng như quản trị rủi ro.

Cùng với việc hình thành và phát triển cộng đồng đầu tư trong nước, là việc thu hút nhà đầu tư nước ngoài. Các nhà đầu tư nước ngoài hiện có thể tiếp cận thị trường chứng khoán Việt Nam qua các quỹ ETF. Một số công ty môi giới nước ngoài có hoạt động chứng khoán tại Việt Nam giúp cho các nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận thị trường Việt Nam hơn. Nhưng nhà đầu tư nước ngoài có tài khoản ngân hàng và tài khoản môi giới ở Singapore, Thụy Sĩ hoặc các trung tâm ngân hàng toàn cầu khác vẫn gặp khó khăn khi tiếp cận trực tiếp các khoản đầu tư của Việt Nam từ tài khoản ở nước ngoài.

Trong 10 năm trở lại đây, có nhiều thị trường thuộc khu vực châu Á như Qatar, các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Pakistan được công nhận là thị trường mới nổi vào năm 2014. Những đánh giá như vậy là dấu chỉ họ đạt được tiến bộ đáng kể về khả năng tiếp cận thị trường, tính minh bạch và phát triển kinh tế tổng thể. Tuy nhiên, nâng hạng là một việc, giữ được hạng hay không lại là chuyện khác. Pakistan bị MSCI hạ cấp đánh giá, trở về nhóm thị trường cận biên năm 2021 sau khi được nâng hạng từ năm 2017.

Lợi ích đầu tiên của việc nâng hạng là khả năng thu hút dòng vốn đầu tư. Từ tháng 9.2021, Nigeria được FTSE Russell nâng cấp từ thị trường cận biên lên trạng thái thị trường mới nổi. Sau khi nâng hạng, ước tính rằng khoảng 1,5 tỉ đô la Mỹ đầu tư thụ động sẽ chảy vào thị trường Nigeria. Nếu các nhà đầu tư mất kiên nhẫn trong việc chờ đợi thị trường nâng hạng, thậm chí bỏ qua tất cả những thành tựu phát triển kinh tế, họ có lúc có thể hối tiếc. — Rainer Michael Preiss, đối tác, nhà quản lý của Das Family Office có trụ sở ở Singapore

Đọc nhiều

30 doanh nghiệp trong nước đáng theo dõi năm 2025

iKame đưa game Việt ra thế giới bằng công thức mới

Thuế quan của Trump: Hỗn loạn ở một hãng giao nhận

Techcombank đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16,4%, tiếp tục hướng tới nhóm đối tượng thu nhập khá

VPBank đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 25%, nợ xấu xuống dưới 3% năm 2025

Thuế quan của Trump giáng đòn mạnh vào ngành sản xuất châu Á

Những bộ pin khổng lồ đang thay đổi lưới điện toàn cầu

Không dễ cứu thị trường bất động sản Trung Quốc

Mỹ và Trung Quốc nối lại đàm phán thương mại giữa căng thẳng thuế quan

Câu chuyện đầu tư của ba thế hệ

Lý do khó đo lường tác động của AI đối với năng suất lao động