Ngày 10.4, Synopsys, tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới trong lĩnh vực thiết kế vi mạch và phần mềm bán dẫn, công bố danh sách 24 sinh viên xuất sắc nhận học bổng Thiết kế Vi mạch năm 2025 tại Việt Nam.

Đây là lần đầu tiên chương trình học bổng này được triển khai tại Việt Nam, thông qua sáng kiến Synopsys Academic Research Alliances (SARA) – chương trình kết nối học thuật với doanh nghiệp nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong ngành vi mạch.

Học bổng sẽ được trao cho 24 sinh viên tại đại học Bách khoa của đại học Đà Nẵng, đại học Bách khoa, đại học Khoa học Tự nhiên của đại học Quốc gia HCM và đại học Bách khoa Hà Nội. 

“Trong bối cảnh ngành công nghiệp bán dẫn đang phát triển mạnh mẽ, việc đầu tư vào giáo dục và phát triển nhân tài là yếu tố then chốt để đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ thiết kế vi mạch của khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Chương trình học bổng không chỉ hỗ trợ tài chính mà còn tạo động lực lớn để các bạn sinh viên theo đuổi đam mê và phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực này,” ông Nguyễn Thế Linh, giám đốc Điều hành kỹ thuật của Synopsys cho biết trong thông cáo. 

Hiện cả nước có khoảng 20 trường đại học đào tạo ngành thiết kế vi mạch, bán dẫn. Riêng từ cuối năm 2024 đến nay, gần chục trường đã công bố mở ngành hoặc mở rộng đào tạo cho ngành này, bao gồm đại học Sư phạm Hà Nội, Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, đại học Tôn Đức Thắng, đại học Việt - Nhật. 

Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050 của chính phủ đề ra mục tiêu đến 2030, nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đạt trên 50.000 kỹ sư. “Việc đạt được mục tiêu đào tạo không khó. Tuy vậy việc tạo ra đủ việc làm cho sinh viên ra trường sẽ là một thách thức,” ông Nguyễn Thanh Yên - tổng giám đốc CoAsia Semi Vietnam chia sẻ với Bloomberg Businessweek Vietnam tại hội nghị quốc tế về “Trí tuệ nhân tạo và Bán dẫn 2025” (AISC).

Đồng quan điểm, ông Lê Quang Đạm, tổng giám đốc Marvell Việt Nam cho biết việc đào tạo vi mạch bán dẫn đang phát triển nóng, khi nhiều đại học đồng loạt mở ngành. Cụ thể, việc đào tạo thiết kế vi mạch đang có phần tự phát vì "nhà nhà, trường trường mở ngành". Tuy vậy chất lượng đào tạo của các trường chưa đồng đều. Nhiều trường mở ngành nhưng chưa tìm được "điểm gặp nhau" với nhu cầu của doanh nghiệp.

Doanh thu công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam năm 2024, theo bộ Thông tin - Truyền thông (khi chưa sáp nhập), đạt 18,7 tỉ đô la Mỹ, với khoảng 50 doanh nghiệp thiết kế vi mạch và 6.000 kỹ sư thiết kế. Tuy vậy phần lớn doanh thu này thuộc về các doanh nghiệp nước ngoài, trong khi số lượng các doanh nghiệp Việt Nam trong ngành bán dẫn vẫn đang “đếm trên đầu ngón tay”, theo chia sẻ của cộng đồng vi mạch Việt Nam. 

Việt Nam đang có 174 dự án FDI đăng ký hoạt động trong lĩnh vực bán dẫn, tổng vốn gần 11,6 tỉ đô la Mỹ. Hầu hết các doanh nghiệp lớn trong ngành như Intel, Marvell Technology, Synopsys (Mỹ), Samsung, CoAsia SEMI (Hàn Quốc), Renesas (Nhật Bản)... đều có mặt ở Việt Nam.