Ý kiến

Kamala Harris 4.0: Tự do, ôn hòa hay cái gì khác?

Chương trình kinh tế của bà Kamala Harris vẫn đang trong quá trình định hình, nhưng hãy mong đợi bà sẽ tập trung vào các vấn đề sinh hoạt thiết yếu, không có đề xuất quản lý toàn diện nào.

Minh họa: Vartika Sharma; Hình ảnh: Saul Laub/AFP/Getty Images

Minh họa: Vartika Sharma; Hình ảnh: Saul Laub/AFP/Getty Images

Tác giả: Josh Wingrove

15 tháng 9, 2024 lúc 10:55 AM

Chuyên cơ chở phó Tổng thống Mỹ Air Force Two vừa hạ cánh ở Georgia, và thời đại Kamala Harris mở ra.

Bà Harris, mặc áo vest màu xanh lam với chiếc huy hiệu quốc kỳ Mỹ quen thuộc, bước lên sân khấu ở Atlanta, nắm tay rapper Megan Thee Stallion. Ngay sau tuần lễ gây quỹ kỷ lục với mức tiền đóng góp vượt mọi kỳ vọng, bà chế giễu cựu tổng thống Donald Trump trong tiếng vỗ tay vang dội, trước khi ngừng lời để đưa ra cảnh báo. “Hãy tỉnh táo, các bạn của tôi,” bà nói. “Chúng ta là kèo dưới trong cuộc đua này. Thực là như vậy.”

Đó là cảnh tượng đã tái khởi động cuộc bầu cử 2024, khi Trump đối đầu Harris trong lúc bà đang một lần nữa làm mới lại bản thân. Từng là công tố viên và tổng chưởng lý tiểu bang California, bà từng tìm kiếm cơ hội trong vai một đảng viên Dân chủ mạnh tay với tội phạm; sau đó bà nghiêng hơn về cánh tả trong vai trò thượng nghị sĩ và ứng viên tổng thống; rồi lại thay đổi lần nữa, dịch chuyển về phía trung dung với vai trò phó tổng thống tận tụy và người điều hành ôn hòa.

Cuộc bỏ phiếu sớm sẽ bắt đầu vào tháng Chín tới, và phe Cộng hòa đang công kích bà dữ dội, nhưng Harris coi tình trạng mơ hồ hiện tại của bà là lợi thế chiến lược. Bà vừa chạy đua dựa trên thành tích cũ Biden-Harris, vừa tìm cách định vị mình không quá gần di sản đó, trong một cuộc bầu cử mà người thắng sẽ có quyền phủ quyết với quá trình viết lại bộ luật thuế Mỹ vào năm tới. Số phận của phe Dân chủ giờ nằm trong tay ứng viên trẻ trung hơn, và nhiều bí ẩn, người đã trải đủ thăng trầm, với những trợ lý mà ngay cả bây giờ vẫn đang sôi nổi cố gắng trả lời một câu hỏi cực kỳ cơ bản: Kamala 4.0 sẽ như thế nào?

Đồng minh của Harris nói bà sẽ dựa vào hoạt động chính sách gần đây thay vì hồi sinh quá khứ tự do của mình. Trump chạy đua trên cơ sở nhắm mục tiêu vào quan điểm kiểu tự do đó, khi gọi bà Harris là “người cánh tả nguy hiểm,” dù thông điệp chiến dịch của bà hiện trung dung hơn nhiều. Họ đã đồng ý sẽ tranh luận vào tháng Chín. Ngày 6.8.2024, bà Harris đã chọn thống đốc bang Minnesota Tim Walz làm đối tác tranh cử, một dấu hiệu nữa cho thấy bà đang chuẩn bị một kế hoạch kinh tế kiểu bình dân, và có lẽ ưu tiên những người cấp tiến hơn giới vận động hành lang cho doanh nghiệp.

Ông Biden tập trung vào mảng sản xuất chế tạo, nhưng trọng tâm kinh tế của bà Harris là doanh nghiệp nhỏ, doanh nhân khởi nghiệp, những loại chi phí ẩn vô lý với người kinh doanh, nhà ở và các vấn đề công bằng. Bà thỉnh thoảng cũng đóng vai người truyền giáo cho giới doanh nghiệp Mỹ. Một trong những động thái đầu tiên của bà trong vai trò phó tổng thống, vào tháng 2.2021, là gọi điện cho Jamie Dimon, CEO của JPMorgan Chase & Co., và Brian Moynihan, CEO của Bank of America, để hối thúc họ tăng tốc các khoản vay thuộc chương trình Bảo vệ thu nhập, nhất là ở các cộng đồng khó khăn.

Trong chính quyền hiện giờ, bà là người ủng hộ xóa nợ vay cho sinh viên, các giải pháp như mở rộng chương trình Tín dụng thuế cho trẻ em và không đưa nợ do chi phí y tế vào báo cáo tín dụng cá nhân. Bà đã tuyên bố nhiều sáng kiến rộng khắp như liên minh Cơ hội kinh tế, nhằm tập hợp nguồn quỹ từ các ngân hàng lớn cho những người vay tiền nhỏ và thiểu số, cùng quan hệ hợp tác công tư để thúc đẩy tăng trưởng ở miền Trung nước Mỹ. Bà Harris đã công bố một số cấu phần nghị trình chính sách kinh tế trong bài phát biểu vào giữa tháng Tám tại Raleigh, Bắc Carolina, tập trung vào kế hoạch nhằm giảm chi phí cho các gia đình trung lưu và chống lại tình trạng tăng giá của các tập đoàn.

Bà đã chiêu mộ quan chức cấp cao của bộ Tài chính, Brian Nelson, làm cố vấn, đồng thời dựa vào những đồng minh lâu năm, như cựu giám đốc chính sách Rohini Kosoglu. Và một bộ ba những người ngoài giới chính trị—Mike Pyle, cố vấn kinh tế đầu tiên của bà Harris khi bà làm phó tổng thống, cùng Brian Deese và Bharat Ramamurti, hai cựu trợ lý về kinh tế của ông Biden—đang giúp bà điều chỉnh một kế hoạch kinh tế mới dựa trên di sản Biden- Harris, theo những nguồn thạo tin.

Bà Harris dự kiến sẽ định vị lại và tái tập trung vào những thành tựu chính của nhiệm kỳ qua, kèm theo một số điều chỉnh, thay vì đưa ra những đề xuất hoàn toàn mới, dù kế hoạch của bà sẽ là linh động. Bà đã cam kết tái thiết giai cấp trung lưu và chạy đua trên cơ sở những gì chính quyền hiện tại làm được, như thiết lập mức trần chi phí thuốc insulin cho người bị tiểu đường là 35 đô la Mỹ một tháng. Vài ngày sau sự kiện ở Atlanta, trong một cuộc vận động lớn khác diễn ra ở Wisconsin, bà Harris cam kết sẽ tấn công “hoạt động thổi giá bất hợp pháp,” ngăn chặn giới doanh nghiệp cho thuê nhà tăng giá vô tội vạ, chống lại lợi ích nhóm của các hãng dược lớn và mở rộng mức trần chi phí thuốc kê toa cho nhiều người Mỹ hơn—tất cả đều là những trụ cột của chính sách thời Biden. “Củng cố nền kinh tế quốc gia và tái thiết giai cấp trung lưu sẽ là mục tiêu định nghĩa nhiệm kỳ tổng thống của chúng ta,” bà tuyên bố. “Giai cấp trung lưu Mỹ mạnh, thì nước Mỹ mới mạnh.”

Bà Harris ủng hộ tăng thuế với doanh nghiệp từ 21% lên 28%, hoàn toàn giống với đề xuất ngân sách gần đây của ông Biden, vốn cũng muốn đánh thuế với những người nắm giữ tiền mã hóa giàu có. Chiến dịch của bà Harris có vẻ sẽ không công bố những chính sách mới trên diện rộng, chẳng hạn như với tiền mã hóa, cũng theo các nguồn đã dẫn. Định hướng chung có vẻ là cách tiếp cận “sống và để người khác sống” với Phố Wall, kết hợp với thôi thúc chống độc quyền vẫn sẽ tiếp tục và mong muốn của một cựu công tố viên trong bảo vệ luật pháp.

Ông Pyle nói những nguyên tắc kinh tế dẫn đường cho bà Harris bao gồm hỗ trợ các gia đình lao động, nhất là những nhà có con nhỏ, và chú ý hơn tới người dân thường, doanh nghiệp nhỏ và khởi nghiệp.

Chiến dịch của bà là “cơ hội để bà thực sự nhấn mạnh những giá trị đã thôi thúc bà suốt ba năm rưỡi làm phó tổng thống,” ông nói. Cũng theo lời Pyle, bà Harris, trong thâm tâm luôn là một tổng chưởng lý, không ngần ngại thực thi luật pháp, nhưng cũng sẵn sàng hỗ trợ những bên có lợi ích liên quan: “Bà ấy thực sự có cái nhìn toàn diện khi tiếp cận giới doanh nghiệp,” bao gồm tinh thần sẵn sàng “vào biển lửa”.

Có thể nghĩ ngay tới một ví dụ như vậy. Khi làm tổng chưởng lý, bà Harris đã góp sức hỗ trợ vụ kiện chống lại các ngân hàng chuyên đi tịch thu nhà của người không trả được nợ, dẫn tới thỏa thuận dàn xếp khoảng 20 tỉ đô la vào năm 2012 cho tiểu bang California. Bà cũng có quá khứ lâu dài chống lại nhóm lợi ích đại gia dầu mỏ, và nhiệm kỳ tổng thống của Harris có lẽ sẽ mạnh tay hơn so với nhiệm kỳ Biden trong vấn đề bắt các công ty dầu mỏ chi trả cho ô nhiễm họ gây ra.

Một số mục tiêu tiềm tàng là rõ ràng. Trong cuộc gặp không tiếp báo chí gần đây với thủ tướng Canada Justin Trudeau, bà đã nêu ra một câu hỏi bất ngờ: Người Canada nghĩ gì về rủi ro với TikTok? Bà Harris, vốn cũng có tài khoản TikTok, phản đối cấm cửa ứng dụng này, nhưng ủng hộ phân tán cổ phần của họ để loại bỏ ảnh hưởng từ Trung Quốc với thuật toán hay quyền tiếp cận thông tin của ứng dụng này.

Phe Cộng hòa tất nhiên quyết tâm đánh bại bà. “Trong vai trò phó tổng thống, Kamala Harris là người cổ xúy chính cho đảng của giá cả cao ngất và mở toang biên giới,” thượng nghị sĩ John Barrasso (Wyoming), nhân vật số 3 của phe Cộng hòa ở thượng viện, nói với báo giới ngày 30.6.2024.

Bà Harris đã chìa cành ô-liu hòa bình với giới doanh nghiệp vào đầu năm nay khi chủ trì những cuộc gặp gỡ thường xuyên với các lãnh đạo kinh doanh hàng đầu.

Hơn 200 nhà tư bản đầu tư vốn mạo hiểm đã công khai ủng hộ bà Harris vào ngày 31.7.2024, họ nói thung lũng Silicon và các ngành nghề khác sẽ sụp đổ nếu không có “những thiết chế mạnh mẽ, đáng tin cậy.” Những người đã ký tuyên bố “Giới đầu tư mạo hiểm ủng hộ Kamala” bao gồm các tỉ phú Mark Cuban, Reid Hoffman và Vinod Khosla.

Dưới thời Harris, danh sách ứng viên bộ trưởng Tài chính dự kiến sẽ không khác thời Biden. Giám đốc hội đồng Kinh tế quốc gia Lael Brainard, bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo, thứ trưởng Tài chính Wally Adeyemo và chánh văn phòng Nhà Trắng Jeff Zients là các ứng viên được nhắc tên, theo những nguồn thạo tin. Bà Harris thường xuyên làm việc với ông Adeyemo về một số sáng kiến kinh tế, bao gồm hỗ trợ vốn cho người cho vay cộng đồng thiểu số.

Vẫn còn nhiều câu hỏi xoay quanh chuyện bà Harris có nghe theo những lời kêu gọi thay đổi quan điểm với một số vấn đề hay không. “Chính quyền này đã có chiến tích kéo dài ba năm rưỡi, và phó tổng thống tự hào với bảng thành tích đó, và bà ấy sẽ thể hiện rõ như vậy,” ông Pyle nói trước các câu hỏi về hoạt động thực thi luật chống độc quyền.

Dù kế hoạch tranh cử của bà Harris đã làm dấy lên tâm trạng nhiệt tình mới bên phe Dân chủ, bà cũng còn nhiều việc dang dở.

Chiến dịch tranh cử mới mẻ của Harris chưa đăng ký quảng cáo truyền hình trong tuần đầu tiên. Trong khi đó, ông Trump lập tức khẳng định bà là người cánh tả cực đoan. Thăm dò của Bloomberg News/ Morning Consult vào tháng Bảy thấy bà Harris đã san bằng khoảng cách dẫn trước của ông Trump, nhưng cục diện vẫn chưa rõ ràng.

Ông Walz, vốn khởi nghiệp chính trị là nghị sĩ trung dung ở quốc hội Mỹ, nay đã đón nhận các nguyên lý cấp tiến như trợ cấp học phí, tín dụng thuế cho gia đình có trẻ nhỏ và nghỉ thai sản. Ông Walz đã làm được nhiều việc trong vai trò thống đốc bang, dù phe Dân chủ chỉ chiếm đa số với khoảng cách rất sát sao; trong khi đó, bà Harris là lá phiếu quyết định cho các dự luật then chốt của chính quyền Biden, bao gồm đạo luật Giảm lạm phát, mà giờ là một điểm yếu của phe Dân chủ. Nói cách khác, cả hai cho thấy họ sẵn sàng thúc đẩy các ưu tiên của phe Dân chủdùchỉcònítỏi.Điềuđóắtsẽtiếp tục. Giờ là thời của bà Harris, dù thời đại có đổi thay ra sao.

Theo phattrienxanh.baotainguyenmoitruong.vn

https://phattrienxanh.baotainguyenmoitruong.vn/kamala-harris-4-0-tu-do-on-hoa-hay-cai-gi-khac-52531.html

Đăng ký nhận bản tin miễn phí

Liên hệ

Hợp tác quảng cáo

Chăm sóc khách hàng: (028) 888 90868

Email: cs@bloombergbusinessweek.vn

Giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp trên mạng số 30/ GP-STTTT do Sở Thông Tin và Truyền Thông thành phố Hồ Chí Minh cấp ngày 24/12/2024

Chịu trách nhiệm nội dung: Ông Võ Quốc Khánh

Trụ sở: Lầu 12A, số 412 Nguyễn Thị Minh Khai, phường Bàn Cờ, Thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại: (028) 8889.0868

Email: bientap@bloombergbusinessweek.vn

© Copyright 2023-2025 Công ty Cổ phần Beacon Asia Media