Ngày 9.12, Trung Quốc công bố sẽ triển khai nới lỏng chính sách tiền tệ “vừa phải” phối hợp với chính sách tài khóa chủ động trong năm 2025, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh nhiều thách thức nội tại và ngoại vi.

Đây là lần đầu tiên sau 14 năm Bắc Kinh chuyển hướng từ lập trường chính sách tiền tệ "thận trọng" sang nới lỏng hơn.

Tuyên bố được đưa ra ngay trước thềm Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương, nơi xác lập mục tiêu và phương hướng kinh tế trọng yếu cho năm tới. Bộ Chính trị Trung Quốc khẳng định sẽ tập trung kích cầu nội địa, thúc đẩy tiêu dùng, và điều chỉnh chính sách với nguyên tắc “tiến bộ trong ổn định,” đồng thời cam kết nâng cao hiệu quả điều chỉnh chống chu kỳ.

Ngay sau tuyên bố nới lỏng chính sách tiền tệ, thị trường chứng khoán Trung Quốc phản ứng tích cực. Chỉ số CSI 300 trên sàn đại lục tăng tới 3,3% trước khi chốt phiên ở mức tăng 1,6%. Tại Hồng Kông, chỉ số Hang Seng đạt mức tăng 2,8%, chạm đỉnh trong vòng một tháng. Cổ phiếu các doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết tại Mỹ cũng chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ.

Sự lạc quan lan tỏa sang các thị trường khác, khi giá trái phiếu chính phủ Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm giảm 10 điểm cơ bản trong hai ngày, tiếp tục xu hướng giảm giá mạnh từ đầu tháng.

Chris Weston, trưởng bộ phận nghiên cứu tại Pepperstone ở Melbourne, nhận định: “Các biện pháp do Bộ Chính trị công bố đã gây tiếng vang lớn. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu đây có phải là thời khắc ‘bất cứ giá nào’ cho nền kinh tế Trung Quốc hay không.”

Đây là lần đầu tiên kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, Trung Quốc quay lại với chính sách tiền tệ nới lỏng.

Chính phủ Trung Quốc cũng đang chuẩn bị cho các biện pháp tài khóa quy mô lớn nhằm giảm bớt căng thẳng ngân sách tại các địa phương, với một gói kích thích trị giá 10 ngàn tỉ nhân dân tệ (1,4 ngàn tỉ USD) đã được công bố vào tháng 11. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cho rằng phần lớn gói này chủ yếu cải thiện bảng cân đối kế toán, hơn là bơm tiền trực tiếp vào nền kinh tế.

Nền kinh tế Trung Quốc đối mặt nhiều áp lực từ khủng hoảng bất động sản kéo dài và sự phụ thuộc vào xuất khẩu, trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng nội địa suy yếu. Các biện pháp hỗ trợ trước đây của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC), bao gồm việc bơm 1 ngàn tỉ nhân dân tệ vào hệ thống tài chính và cắt giảm lãi suất, vẫn chưa đủ để phục hồi tiêu dùng hộ gia đình.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trong một hội nghị chuyên đề ngày 6.12, nhấn mạnh sự cần thiết của việc đạt mục tiêu kinh tế năm 2025, đồng thời kêu gọi các chính sách nhằm hỗ trợ tiêu dùng và giảm bất cân đối cơ cấu.

Ngoài áp lực nội tại, Trung Quốc cũng đối mặt với những thách thức từ chính sách thương mại của Mỹ. Tổng thống đắc cử Donald Trump dự kiến áp thuế 60% hoặc cao hơn lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, gây áp lực lớn lên ngành xuất khẩu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Giới đầu tư hiện đang chờ đợi các chi tiết cụ thể sẽ được công bố tại Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương vào tuần tới. Trong khi đó, nhiều nhà phân tích thận trọng về mức độ hiệu quả của các chính sách mới. Ông Bo Pei, chuyên gia phân tích tại US Tiger Securities, khuyến nghị nhà đầu tư nên cân nhắc chốt lời sau khi các thông cáo chính thức được công bố.

Dù còn nhiều hoài nghi, lập trường chính sách tiền tệ của Bắc Kinh đã mở ra kỳ vọng mới cho tăng trưởng kinh tế năm 2025. Nếu thành công, đây có thể là bước ngoặt trong việc đưa nền kinh tế Trung Quốc vượt qua những thách thức hiện tại và khẳng định vị thế trên trường quốc tế.