Microsoft vừa công bố báo cáo Chỉ số Xu hướng Công việc (Work Trend Index) 2025, cho thấy một sự chuyển dịch đáng kể đang diễn ra trong cách lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam tư duy và vận hành. 

Theo kết quả khảo sát, 91% lãnh đạo tại Việt Nam tin rằng năm 2025 sẽ là thời điểm then chốt để đánh giá lại toàn bộ chiến lược và mô hình tổ chức – tỉ lệ này cao hơn đáng kể so với mức trung bình toàn cầu là 82%. Đồng thời, 95% lãnh đạo thể hiện mong muốn triển khai lao động kỹ thuật số trong vòng 12 đến 18 tháng tới, mở đường cho việc áp dụng AI như một công cụ chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả và tái cấu trúc doanh nghiệp.

Áp lực nâng cao năng suất cũng đang được đặt ra rõ ràng. 67% lãnh đạo tại Việt Nam cho rằng, doanh nghiệp cần cải thiện hiệu quả vận hành, trong khi có tới 84% nhân viên thừa nhận họ không có đủ thời gian hay năng lượng để hoàn thành công việc hàng ngày. Trung bình, mỗi nhân viên bị gián đoạn công việc hai phút một lần bởi email, cuộc họp hay thông báo nội bộ. Thực trạng này tạo ra một khoảng cách ngày càng rõ nét giữa kỳ vọng của lãnh đạo và năng lực thực tế của người lao động. 

Trong bối cảnh đó, AI được kỳ vọng sẽ trở thành giải pháp để thu hẹp khoảng cách này thông qua việc tự động hóa các quy trình lặp lại và hỗ trợ đưa ra quyết định nhanh hơn, chính xác hơn.

Một trong những thay đổi mang tính cấu trúc là sự chuyển dịch từ mô hình tổ chức truyền thống sang mô hình “sơ đồ công việc” (Work Chart) – một dạng cấu trúc tổ chức linh hoạt, định hướng theo kết quả và tích hợp giữa con người và các tác nhân AI. Các tác nhân này là một dạng trợ lý ảo được trí tuệ nhân tạo hỗ trợ, có khả năng hành động và hoạt động độc lập để hoàn thành mục tiêu được giao.

Theo báo cáo, 65% lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam cho biết, họ đã sử dụng AI để tự động hóa hoàn toàn một số quy trình, chủ yếu trong các lĩnh vực dịch vụ khách hàng, tiếp thị và phát triển sản phẩm.

Dù công nghệ mang lại nhiều tiềm năng, giá trị thực sự chỉ có thể được tạo ra khi con người sẵn sàng thay đổi để đồng hành cùng nó. “Điều này đòi hỏi các nhà lãnh đạo không chỉ đầu tư vào công nghệ, mà còn cần ưu tiên phát triển tư duy số, kỹ năng số cho đội ngũ, và thúc đẩy sự cộng tác hiệu quả giữa con người và các tác nhân AI," bà Nguyễn Quỳnh Trâm - tổng giám đốc Microsoft Việt Nam nhận định. "Đây chính là yếu tố then chốt để doanh nghiệp Việt tăng tốc và bứt phá trong thời đại AI.”

Tuy nhiên, có khoảng cách trong nhận thức giữa lãnh đạo và nhân viên. Cụ thể, 82% lãnh đạo Việt Nam cho biết, họ quen thuộc với các tác nhân AI, trong khi tỉ lệ này ở nhân viên là 71%. Dù vậy, thay vì cắt giảm nhân sự, đa số doanh nghiệp đang lựa chọn hướng đi tích cực hơn: 38% cân nhắc việc tinh giản lao động, trong khi có đến 91% đang mở rộng tuyển dụng các vai trò mới liên quan đến AI như chuyên viên tác nhân AI hay quản lý lực lượng lao động AI.

Trong dài hạn, trí tuệ nhân tạo được kỳ vọng sẽ đóng vai trò then chốt trong tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Theo dự báo từ Boston Consulting Group (BCG), đến năm 2040, AI có thể đóng góp từ 120 đến 130 tỉ USD cho nền kinh tế Việt Nam. Động lực tăng trưởng đến từ hai hướng chính: gia tăng tiêu dùng đối với các sản phẩm và dịch vụ ứng dụng AI, đồng thời tiết kiệm chi phí nhờ tự động hóa, phân tích dự báo và cải thiện hiệu suất vận hành thông qua công nghệ.