Tổng thống Donald Trump đã không mất nhiều thời gian để công bố các bước đi nhằm thực hiện nhiều cam kết trong chiến dịch tranh cử của mình, bao gồm các chính sách về di cư, năng lượng, quân sự và đội ngũ công chức liên bang, coi đây là hành động đảo ngược các chính sách của người tiền nhiệm Joe Biden.

“Chúng ta sẽ ngay lập tức khôi phục tính chính trực, năng lực và sự trung thành của chính phủ Mỹ,” ông Trump phát biểu trong lễ nhậm chức vào ngày thứ Hai. “Với những hành động này, chúng ta sẽ bắt đầu công cuộc phục hồi hoàn toàn nước Mỹ, và cuộc cách mạng của lý trí thông thường.”

Các hành động này bao gồm việc chỉ đạo Bộ trưởng Tư pháp không can thiệp vào TikTok trong vòng 75 ngày; ân xá cho gần như tất cả những người bị cáo buộc liên quan đến vụ tấn công Tòa nhà Quốc hội vào ngày 26 tháng 1 năm 2021; hủy bỏ 78 sắc lệnh thời kỳ Biden — bao gồm những sắc lệnh liên quan đến sự đa dạng, di cư và khí hậu — và một lần nữa rút Mỹ khỏi Hiệp định Paris. Dự báo, nhiều sắc lệnh mà ông Trump ký trong ngày hôm nay sẽ đối mặt với các thách thức tại tòa án.

Điều đáng chú ý là sự vắng mặt của bất kỳ sắc lệnh rõ ràng nào về thuế quan, đặc biệt là đối với Trung Quốc. Tuy nhiên, Trump đã nói vào tối thứ Hai rằng ông có thể áp thuế lên Mexico và Canada vào ngày 1 tháng 2 và vẫn đang cân nhắc việc áp thuế toàn cầu đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu, mặc dù không phải ngay lập tức.

Thương mại và Kinh tế

TikTok: Donald Trump tạm thời đình chỉ lệnh cấm đối với TikTok tại Mỹ, tạo cơ hội cho công ty và công ty mẹ ByteDance của Trung Quốc thêm thời gian để đạt được thỏa thuận nhằm giải quyết những mối lo ngại về an ninh quốc gia của Mỹ.

Thuế quan: Ông Trump sẽ yêu cầu các cơ quan liên bang nghiên cứu lại chính sách thuế quan và quan hệ thương mại của Mỹ với Trung Quốc, Canada và Mexico. “Tôi sẽ ngay lập tức bắt đầu cải cách hệ thống thương mại của chúng ta để bảo vệ người lao động và gia đình Mỹ,” ông nói. Trump cũng cho biết ông dự định áp thuế lên đến 25% đối với Mexico và Canada vào ngày 1 tháng 2.

Dịch vụ thuế quan ngoại tại (External Revenue Service): Ông Trump cho biết sẽ thành lập một "Dịch vụ thuế quan ngoại tại" để thu thuế quan, đồng thời nói rằng “sẽ có một lượng tiền khổng lồ đổ vào ngân khố quốc gia từ các nguồn nước ngoài.”

Khẩn cấp về Lạm phát: Trump chỉ đạo các cơ quan và bộ ngành “cung cấp hỗ trợ khẩn cấp về giá cả,” bao gồm chi phí và nguồn cung nhà ở, giảm chi phí chăm sóc sức khỏe và loại bỏ các chính sách khí hậu làm tăng giá năng lượng.

Ân xá: Lệnh hành pháp đầu tiên mà Trump ký tại Phòng Bầu Dục là ân xá toàn bộ cho khoảng 1.500 người liên quan đến vụ xâm lược Tòa nhà Quốc hội. Ông cũng ân xá cho 14 người và giảm án cho một số cá nhân khác.

Di cư: Trump ký một loạt lệnh hành pháp báo hiệu một sự thay đổi lớn đối với chính sách di cư và sẽ áp dụng các hạn chế mới đối với cả di cư hợp pháp và bất hợp pháp.

Tình trạng khẩn cấp biên giới: Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới phía Nam. Nhà Trắng cho biết ông sẽ điều động lực lượng vũ trang, bao gồm cả Lực lượng Vệ binh Quốc gia, để “thực hiện an ninh biên giới.”

Trục xuất: Trump cho biết chính phủ “sẽ bắt đầu quá trình trả lại hàng triệu người di cư tội phạm về nơi xuất phát.”

Quyền công dân theo quyền sinh đẻ: Trump đã ký một lệnh nhằm chấm dứt quyền công dân tự động cho con cái của những người không hợp pháp ở lại Mỹ.

Tỵ nạn, Người tị nạn: Trump kế hoạch đình chỉ việc tái định cư người tị nạn trong sáu tháng và sẽ kết thúc chính sách "catch and release" (thả tự do chờ xét xử) đối với người di cư.

Năng lượng và Khí hậu: Trump dự định sử dụng quyền lực khẩn cấp để thúc đẩy sản xuất năng lượng trong nước và đảo ngược các chính sách của Biden liên quan đến biến đổi khí hậu.

Khai thác dầu khí ngoài khơi: Trump sẽ mở rộng diện tích khai thác dầu khí, bao gồm các khu vực ngoài khơi và Alaska. “Chúng ta sẽ khoan, baby, khoan,” ông tuyên bố trong bài phát biểu.

Dự trữ Dầu mỏ Chiến lược (SPR): Trump cũng cho biết ông sẽ nạp đầy Dự trữ Dầu mỏ Chiến lược của Mỹ.

Động cơ điện: Tổng thống Trump ký một lệnh nhằm loại bỏ những gì ông gọi là “lệnh cấm xe điện,” một phần bằng cách chấm dứt các khoản trợ cấp cho xe điện và dừng cấp giấy phép miễn trừ khí thải cho các bang.

Hiệp định Paris: Như trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump lại quyết định rút Mỹ khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.

Các hành động khác:

Phục hồi đối với người từ chối tiêm vắc xin: Trump tuyên bố sẽ phục hồi, kèm theo hoàn trả đầy đủ tiền lương, cho bất kỳ quân nhân nào bị đuổi khỏi quân đội vì từ chối tiêm vắc xin COVID-19.

Trở lại làm việc tại văn phòng: Ông Trump ra lệnh cho tất cả các lãnh đạo các cơ quan và bộ ngành trong chính phủ phải loại bỏ các lựa chọn làm việc từ xa và yêu cầu nhân viên quay lại làm việc tại văn phòng càng sớm càng tốt.

Tạm dừng tuyển dụng: Chính quyền sẽ tạm dừng việc tuyển dụng nhân viên liên bang, ngoại trừ quân đội và những người có liên quan đến công tác thực thi di cư và an ninh quốc gia.

Chỉ có hai giới tính: Tổng thống Trump tuyên bố chính thức công nhận chỉ có hai giới tính, nam và nữ, và yêu cầu các cơ quan sử dụng thuật ngữ giới tính, không phải giới tính xã hội, trong việc áp dụng các sắc lệnh và quy định.

Chấm dứt chính sách về Đa dạng, Bình đẳng và Hòa nhập (DEI): Ông Trump ký lệnh ngừng các nỗ lực về đa dạng, công bằng và hòa nhập trong chính phủ liên bang dưới thời Biden.