“Điều này sẽ làm tăng tốc tín dụng, vốn đã rất cao, và đồng thời đòn bẩy tài chính, vốn cũng đã ở mức cao,” Willie Tanoto, giám đốc cấp cao nhóm tổ chức tài chính châu Á-Thái Bình Dương của Fitch, cho biết trong một cuộc phỏng vấn, lưu ý rằng Fitch giữ quan điểm “trung lập đến tích cực” về triển vọng ngành. “Trong 6-12 tháng qua, tôi lo ngại hơn rất nhiều so với năm năm trước.”

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã thúc giục Ngân hàng Nhà nước nhanh chóng lập lộ trình loại bỏ hạn mức tăng trưởng tín dụng hàng năm tại các ngân hàng từ 2026, nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm nay và 10% mỗi năm trong 5 năm tới.

Theo Ngân hàng Thế giới, tín dụng đã tăng 18,1% so với cùng kỳ trong sáu tháng đầu năm, và Ngân hàng Nhà nước cho biết tổng tín dụng có thể tăng 19%-20% trong năm 2025. Fitch dự báo tăng trưởng tín dụng khoảng 18% năm tới, ngay cả khi không thay đổi chính sách hạn mức.

Tốc độ tín dụng nhanh đã giúp Việt Nam trở thành một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới, với mức tăng 8,2% trong quý III so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, theo Tanoto, tăng trưởng tín dụng nhiều năm qua đã vượt tốc độ tăng GDP, và “mật độ tín dụng” có thể đạt 145% GDP vào cuối tháng 12.

“Mức đòn bẩy này rất bất thường đối với một thị trường ở giai đoạn phát triển như Việt Nam và với thu nhập bình quân đầu người hiện tại,” ông nói tại Hà Nội. Nó cũng làm tăng tính dễ tổn thương của hệ thống, ngay cả khi rủi ro chưa hiện hữu trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, Tanoto cho rằng điểm mạnh của Việt Nam bao gồm triển vọng tăng trưởng trung hạn vững chắc, mức nợ thấp hơn các nước cùng xếp hạng, và cấu trúc nợ nước ngoài thuận lợi.

Ngân hàng Nhà nước, chưa bình luận ngay lập tức, cho biết sẽ kiểm soát tín dụng vào các lĩnh vực rủi ro. Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các tổ chức tín dụng tập trung vốn vào sản xuất, kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên và các động lực chính của tăng trưởng kinh tế, đồng thời mở rộng cho vay tiêu dùng và kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các ngành rủi ro cao, Phạm Thị Thanh Tùng, phó trưởng phòng tín dụng Ngân hàng Nhà nước, trình bày tại cùng diễn đàn.

Chất lượng tài sản có vẻ ổn định, với tỷ lệ nợ xấu của 27 ngân hàng thương mại lớn tăng lên 3,8% trong quý I so với cuối năm trước, theo báo cáo tháng 9 của Ngân hàng Thế giới. Báo cáo cũng lưu ý “rủi ro tiềm ẩn vẫn tồn tại do khoanh nợ, tái cơ cấu và giảm mức bao phủ dự phòng.”

Tuy nhiên, các ngân hàng Việt Nam truyền thống có hai điểm yếu cấu trúc: ưa rủi ro cao và đệm vốn mỏng, Tanoto nói. Dù vẫn có lợi nhuận, phần lớn được tái đầu tư để hỗ trợ tăng trưởng tài sản nhanh, để lại ít không gian xây dựng đệm vốn.

Dự phòng tín dụng thường không đủ tiên đoán, ngân hàng thường chỉ thực hiện mức tối thiểu theo quy định, theo bài trình bày của Tanoto. Đệm hấp thụ tín dụng cũng thua kém các nước trong khu vực.

Hiện tại, không có dấu hiệu giảm tốc cho vay. Kinh tế phải tăng ít nhất 8,4% trong quý cuối năm để đạt mục tiêu tăng trưởng trên 8% của Chính phủ trong năm 2025, Thủ tướng Chính cho biết tuần trước.