Cổ phiếu ngành xe điện từng tăng mạnh nhờ khẩu vị rủi ro toàn cầu cải thiện và tâm lý lạc quan hơn với tài sản Trung Quốc. Riêng Xpeng đã ghi nhận mức tăng hơn 130% tính đến đầu tháng này. Tuy nhiên, ngay cả những doanh nghiệp lớn như BYD cũng đang chịu áp lực, khiến nhiều người đặt câu hỏi về khả năng sinh lời thực sự sau thời gian mở rộng ồ ạt.
Hiện tại, sự chú ý chuyển sang triển vọng năm 2026, khi nhu cầu nội địa được dự báo sẽ chững lại do các chính sách hỗ trợ bắt đầu giảm dần. Chi phí tăng cao tiếp tục gây áp lực lên lợi nhuận, trong khi các chương trình giảm giá vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.
“Chúng tôi cho rằng nhu cầu trong quý 1.2026 sẽ rất khó khăn, nhất là sau gần hai năm hưởng lợi từ các chính sách đổi xe cũ lấy xe mới,” bà Bing Yuan, giám đốc quỹ tại Edmond de Rothschild Asset Management, nhận định. Bà cho biết cạnh tranh ngày càng khốc liệt sẽ tiếp tục bào mòn biên lợi nhuận.
Ngay sau khi các báo cáo yếu kém được công bố, giới giao dịch đã nhanh chóng quay lưng với những cổ phiếu từng tăng mạnh. Cổ phiếu Xpeng giảm 10% tại Hong Kong sau khi công ty báo lỗ và đưa ra dự báo kém lạc quan. Zhejiang Leapmotor Technology Co. cũng rơi xuống mức thấp nhất kể từ tháng 4, dù doanh số gần như tăng gấp đôi. Tuy nhiên, lợi nhuận chỉ đạt chưa đến 65% so với dự báo của giới phân tích.
Li Auto và Nio cũng đưa ra dự báo doanh thu và số lượng xe giao trong quý 4 thấp hơn kỳ vọng. Những tín hiệu này cho thấy nhu cầu tiêu dùng vẫn ảm đạm, đúng vào thời điểm then chốt để các hãng xe hoàn thành mục tiêu cả năm.
Trước đó, giới phân tích từng kỳ vọng số xe giao sẽ tăng vào cuối năm, do chính sách miễn thuế mua xe điện sẽ bị thu hẹp từ năm 2026. Tuy nhiên, tình hình năm tới được dự báo còn khó khăn hơn. Bloomberg Intelligence ước tính tốc độ tăng trưởng xe năng lượng mới tại Trung Quốc sẽ giảm còn 13%, so với mức 27% của năm nay.
Trong tháng này, Geely đã tung ra chương trình hoàn tiền lên tới 15.000 Nhân dân tệ (tương đương 2.119 USD) để bù đắp cho việc cắt giảm ưu đãi thuế. Li Auto và Xiaomi cũng triển khai các chương trình tương tự.
“Những ưu đãi này, cộng với chi phí pin tăng, sẽ tiếp tục gây sức ép lên biên lợi nhuận,” bà Daisy Li, giám đốc quỹ tại EFG Asset Management, nhận định. Bà cho rằng áp lực lợi nhuận sẽ còn kéo dài, dù các hãng đang cố gắng giảm bớt cuộc chiến giá theo chủ trương “chống nội đấu” của Bắc Kinh.
Theo ông Xiao Feng, đồng trưởng bộ phận nghiên cứu công nghiệp Trung Quốc tại CLSA Hong Kong, các hãng xe giá rẻ như BYD, Geely và Leapmotor đang có vị thế tốt hơn để vượt qua giai đoạn suy giảm sắp tới.
“Chúng tôi nhận thấy người tiêu dùng đang dần chuyển sang các mẫu xe phổ thông, thay vì xe tầm trung hay cao cấp như trước,” ông Feng nói thêm. Những mẫu xe phổ thông này cũng đang bán rất chạy tại thị trường nước ngoài.
Một số hãng xe hiện tìm cách mở rộng ra nước ngoài để bán được với giá cao hơn, qua đó bảo vệ biên lợi nhuận. Doanh số quốc tế của BYD trong quý III đã tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái, nhờ nhu cầu tại châu Âu và Mỹ Latinh. Geely dự kiến sản lượng tiêu thụ ngoài Trung Quốc có thể tăng tới 80% trong năm 2026.
Ngoài thị trường nước ngoài, một số công ty còn đang tìm hướng đi mới ngoài lĩnh vực xe điện. Xpeng đặt mục tiêu sản xuất hàng loạt robot hình người vào cuối năm 2026, trong khi Li Auto muốn biến ô tô thành “robot AI”, theo các thông tin từ cuộc họp công bố kết quả kinh doanh gần đây.
Tuy nhiên, những nỗ lực này cần thời gian để chứng minh hiệu quả. Trong ngắn hạn, ngành xe điện Trung Quốc vẫn đang đối mặt với tương lai nhiều bất định.
“Nhà đầu tư sẽ không muốn rót thêm vốn nếu chưa có định hướng chính sách rõ ràng cho năm 2026,” nhóm phân tích của UBS Securities Asia do ông Paul Gong dẫn đầu viết trong báo cáo. “Chúng tôi vẫn giữ quan điểm thận trọng, đặc biệt với các cổ phiếu đã tăng mạnh nhờ các gói kích thích.”
— Với sự hỗ trợ của Rachel Yeo và Linda Lew