Hôm thứ Năm, ông Trump tuyên bố ông “rất thất vọng” vì CEO của Tesla đã chỉ trích dự luật thuế lớn của ông. Musk lập tức đáp trả bằng nhiều bài đăng trên mạng xã hội, trong đó có một nội dung viết: “Nếu không có tôi, Trump đã thua cuộc bầu cử.”

Tổng thống sau đó đề cập khả năng chấm dứt các hợp đồng liên bang và khoản trợ cấp dành cho các công ty của Musk, đồng thời cho biết ông đã yêu cầu CEO Tesla và SpaceX rời khỏi chính quyền. Musk bác bỏ tuyên bố này, gọi đó là “lời nói dối”. Cuối ngày, Musk tuyên bố sẽ ngừng vận hành một con tàu vũ trụ SpaceX đang được Mỹ sử dụng.

Cổ phiếu Tesla giảm 14% trong phiên giao dịch thứ Năm tại New York, mức giảm lớn nhất kể từ ngày 10 tháng 3. Đợt bán tháo này đã khiến giá trị vốn hóa thị trường của nhà sản xuất xe điện bốc hơi khoảng 150 tỉ USD. Đến 4:39 chiều theo giờ giao dịch sau phiên, giá cổ phiếu này tiếp tục giảm thêm 2,2%.

Cuộc đối đầu trên mạng xã hội giữa người giàu nhất thế giới và Tổng thống Mỹ đánh dấu sự rạn nứt nghiêm trọng của một liên minh chính trị từng được coi là vững chắc.

Musk từng chi hơn 250 triệu USD để hỗ trợ chiến dịch đưa Trump trở lại Nhà Trắng. Đổi lại, Trump đã giao cho Musk nhiệm vụ dẫn dắt nỗ lực cắt giảm chi tiêu công và tái cấu trúc bộ máy chính quyền liên bang, trước khi vị tỉ phú này rút khỏi vai trò đó vào tuần trước.

Ross Gerber, CEO của Gerber Kawasaki — một cổ đông lớn của Tesla — chỉ trích hành vi của Musk, cho rằng nó có thể khiến các nhà đầu tư kiện Tesla và làm giảm một nửa giá trị của SpaceX. “Elon không còn hành xử vì lợi ích của cổ đông,” Gerber nói. Công ty của ông đã giảm đáng kể lượng cổ phiếu Tesla họ nắm giữ trong vài năm qua. Theo ông, cuộc khủng hoảng hiện nay đang dẫn đến “sự sụp đổ của đế chế Elon Musk.”

Cuộc đối đầu này làm dấy lên lo ngại rằng ông Trump có thể sử dụng quyền lực chính phủ để trả đũa các công ty của Musk, tương tự những gì Tổng thống đã làm với “kẻ thù” của ông, ví dụ như Đại học Harvard.

Mâu thuẫn này cũng khiến nhiều người nghi ngờ về việc liệu chính quyền Trump có thực hiện các thay đổi chính sách quan trọng mà Musk mong muốn hay không, đặc biệt là việc xây dựng bộ khung pháp lý cho phép triển khai xe tự lái rộng rãi hơn — yếu tố mà Musk xem là then chốt đối với tương lai và giá trị thị trường của Tesla.

Hiện tại, các chính sách mà ông Trump và các nghị sĩ Cộng hòa đang thúc đẩy đã khiến Tesla, công ty lớn nhất của Musk, đứng trước nguy cơ mất hàng tỉ USD.

Dự luật thuế quy mô lớn của Trump sẽ gần như xóa bỏ khoản tín dụng lên đến 7.500 USD cho người mua một số mẫu xe điện của Tesla và các hãng khác từ cuối năm nay, tức sớm hơn bảy năm so với kế hoạch hiện tại. Theo ước tính của JPMorgan, điều này có thể khiến lợi nhuận cả năm của Tesla giảm khoảng 1,2 tỉ USD.

Sau khi rút khỏi vai trò cố vấn chính thức tại Nhà Trắng vào tuần trước, Musk đã khởi động chiến dịch phản đối dự luật thuế chủ chốt của tổng thống mà ông gọi là “sự ghê tởm tột cùng.” Vị phú giàu nhất thế giới đã vận động hành lang các nghị sĩ Cộng hòa — bao gồm cả việc trực tiếp thuyết phục Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson — nhằm giữ lại các khoản tín dụng thuế xe điện trong dự luật.

Một dự luật riêng do Thượng viện thông qua nhằm chống lại các quy định bán xe điện của bang California cũng có thể khiến Tesla mất thêm khoảng 2 tỉ USD doanh thu từ tín chỉ phát thải, theo ước tính của JPMorgan.

Tổng hợp lại, các biện pháp trên đang đe dọa khoảng một nửa trong tổng số hơn 6 tỉ USD lợi nhuận trước lãi vay và thuế mà giới phân tích Phố Wall kỳ vọng Tesla sẽ đạt được trong năm nay, theo báo cáo ngày 30 tháng 5 của nhóm phân tích do Ryan Brinkman đứng đầu.

Tesla đã không phản hồi các yêu cầu bình luận.

Dự luật thuế do Hạ viện thông qua cũng lên kế hoạch nhanh chóng loại bỏ các ưu đãi thuế dành cho sản xuất điện sạch và các nguồn năng lượng khác sớm hơn nhiều so với dự tính. Ngoài ra, dự luật áp đặt các hạn chế nghiêm ngặt đối với việc sử dụng linh kiện và vật liệu có nguồn gốc từ Trung Quốc — điều mà các nhà phân tích cho rằng sẽ khiến các khoản tín dụng thuế trở nên vô hiệu — đồng thời hạn chế khả năng các công ty bán các khoản tín dụng này cho bên thứ ba.

Bộ phận chuyên về hệ thống năng lượng mặt trời và pin của Tesla đã lên tiếng phản đối dự luật của Đảng Cộng hòa, cho rằng việc “chấm dứt đột ngột” các mức ưu đãi sẽ đe dọa đến khả năng tự chủ về năng lượng của Mỹ và khiến hệ thống lưới điện nước này có nguy cơ bất ổn.

Các chính sách về năng lượng sạch và xe điện đang bị đe dọa này phần lớn được ban hành theo Đạo luật Giảm lạm phát dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden. Đạo luật này được thiết kế nhằm khuyến khích các doanh nghiệp xây dựng chuỗi cung ứng nội địa cho năng lượng sạch và xe điện, cung cấp nhiều ưu đãi hơn cho các công ty sản xuất pin và xe điện tại Mỹ. Tesla hiện có hạ tầng sản xuất lớn tại Mỹ, bao gồm các nhà máy xe tại Texas và California, một nhà máy tinh luyện lithium và các cơ sở sản xuất pin.

Dưới tác động của các chính sách thời Biden, doanh số xe điện tại Mỹ trong năm ngoái đã tăng 7,3%, đạt mức kỷ lục 1,3 triệu xe, theo dữ liệu từ Cox Automotive.

— Với sự hỗ trợ của Ari Natter, Keith Laing, Josh Wingrove, Kate Sullivan, Elena Popina, and Romaine Bostick