Doanh số xe máy Việt Nam đang cho thấy dấu hiệu chững lại sau nhiều năm tăng trưởng. Theo số liệu từ Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), quý 1.2025 ghi nhận 673.055 xe bán ra, tăng 11,5% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, sang quý 2, con số này giảm còn 611.236 xe, chỉ nhỉnh hơn mức 603.127 xe của cùng kỳ 2024. 

Đằng sau những con số  là cả một hành trình. Thị trường từng lên đỉnh hơn 930.000 xe/quý vào 2018, nhưng cũng đã rơi xuống mức thấp kỷ lục chỉ 367.000 xe quý 3.2021, khi dịch bệnh khiến kinh tế đình trệ. Từ đó đến nay, xe máy Việt Nam dường như đi vào chu kỳ “chậm lại”: năm 2024 giảm 1% so với 2023, và quý 2 năm nay cũng không tạo thêm cú hích nào đáng kể.

Dữ liệu công ty nghiên cứu Counterpoint cung cấp cho thấy, tổng doanh số xe hai bánh tại Việt Nam năm 2024 đạt 2,9 triệu chiếc, giảm 1% so với năm trước, trước khi bật tăng trở lại hơn 10% trong quý 1.2025. Tuy nhiên, sự tăng trưởng này chưa đủ che lấp những tín hiệu bão hòa.

Một nguyên nhân quan trọng đến từ việc người tiêu dùng siết chặt hầu bao. Chỉ số niềm tin tài chính người tiêu dùng của NielsenIQ giảm trong nhiều quý gần đây, xuống 63 điểm ở quý 1.2025 từ mức 67 điểm của cuối năm 2024. Trong bối cảnh đó, nhu cầu đổi xe mới của người dân bị kìm hãm rõ rệt.

Ông Hoàng Hà, nguyên giám đốc bán hàng và marketing của Yamaha nhận định: “Thị trường xe máy trượt dài do bốn nguyên nhân: người dân thắt chặt chi tiêu, thị trường đã bão hòa nhưng các hãng vẫn đẩy mạnh sản lượng, thiếu mẫu mã mới và xu hướng dịch chuyển sang ô tô khi giá ngày càng hợp lý.”

Sức ép thừa cung cũng khiến giá bán nhiều mẫu xe phổ biến giảm mạnh. Theo Cục Thống kê, nửa đầu năm 2025, sản lượng xe máy xuất xưởng đạt hơn 1,568 triệu chiếc, cao hơn nhu cầu tiêu thụ và để lại tồn kho khoảng 284.000 chiếc. Hệ quả là nhiều mẫu xe như Honda Winner X, Yamaha Grande hay Honda Vario 160 buộc phải giảm giá hàng triệu đồng tại các đại lý lớn ở Hà Nội và TP.HCM.

Với quy mô hơn 72 triệu xe hai bánh đang lưu hành tại Việt Nam, chiếm 94% tổng phương tiện đăng ký năm 2022, theo cập nhật năm 2025 của World Bank, dư địa thị trường mới cho xe xăng ngày càng hạn hẹp. Đáng chú ý, dữ liệu từ Counterpoint cho thấy trong quý 1.2025, các hãng xe điện đã bắt đầu chen chân vào nhóm dẫn đầu thị phần. Ngay sau những ông lớn Honda (71,8%) và Yamaha (13,7%) là Dibao nắm 2,5%, VinFast 2,4% và Yadea 2,3%. Đây là bước tiến rõ rệt so với năm 2024, khi tổng cộng Pega và Yadea còn giữ thị phần ở mức dưới 3%.

Theo ông Soumen Mandal, chuyên gia phân tích cấp cao tại Counterpoint: “Xu hướng điện hóa đang được thúc đẩy bởi dải sản phẩm ngày càng đa dạng, khuyến mãi hấp dẫn từ các hãng, ưu đãi chính sách và các gói tài chính linh hoạt – tất cả đang góp phần kéo người tiêu dùng quay trở lại thị trường.”

Có thể thấy thị trường xe máy đang thay đổi theo nhịp sống của người Việt. Khi ví tiền được siết chặt hơn, người mua tính toán kỹ càng hơn trước mỗi quyết định lớn. Xe xăng vẫn chiếm ưu thế, nhưng không còn là lựa chọn “mặc định”. Những chiếc xe điện ngày càng hiện diện nhiều hơn trên đường phố, trở thành biểu tượng cho một xu hướng mới. Và biết đâu trong vài năm nữa, những con số trong bảng doanh số sẽ kể cho chúng ta một câu chuyện hoàn toàn khác – về một thị trường đã thật sự sang trang.

-Với sự giúp đỡ của Hạnh Nguyên