Hãng chế tạo thiết bị bán dẫn Hà Lan này trở lại vị trí công ty niêm yết có giá trị vốn hóa lớn nhất châu Âu vào tháng 9, ghi nhận mức tăng tốt nhất trong vòng 20 năm. Ít nhất bốn công ty môi giới đã nâng khuyến nghị đối với cổ phiếu ASML trong hai tháng qua, sau khi triển vọng của các khách hàng lớn như Intel và Samsung được cải thiện.

Trước thềm báo cáo lợi nhuận quý 3 công bố ngày 16.10, giới đầu tư kỳ vọng ASML sẽ đưa ra hướng dẫn tích cực hơn cho năm 2026 so với dự báo hồi tháng 7. Câu hỏi then chốt là liệu các nhà sản xuất thiết bị chip có tận dụng được cơn sốt AI giữa bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung gia tăng hay không.

ASML, nhà sản xuất duy nhất trên thế giới cung cấp máy quang khắc cực tím (EUV) để chế tạo chip tiên tiến, từng cho biết tháng 7 rằng chưa thể xác nhận tăng trưởng năm 2026 do rủi ro thương mại. Thông tin này khi đó khiến cổ phiếu giảm 11% trong ngày công bố lợi nhuận. Sau đó, thỏa thuận giữa Mỹ và Liên minh châu Âu loại trừ thuế đối với các mặt hàng chiến lược, gồm thiết bị sản xuất bán dẫn, giúp giảm bớt rào cản đối với khách hàng Mỹ của ASML.

Dù vậy, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung vẫn đe dọa chuỗi cung ứng. ASML phụ thuộc vào nguồn vật liệu đất hiếm từ Trung Quốc, trong khi nguy cơ Bắc Kinh siết xuất khẩu đang gia tăng sau khi chính quyền Trump mở rộng trừng phạt nhằm vào các công ty con của doanh nghiệp bị đưa vào danh sách đen. Ngoài ra, các hãng sản xuất chip Trung Quốc có thể giảm đầu tư sau nhiều năm tích trữ thiết bị.

Tâm lý thị trường gần đây được củng cố nhờ dấu hiệu phục hồi của Intel và Samsung. Intel nhận được vốn đầu tư từ Nvidia và chính phủ Mỹ, trong khi mảng gia công chip của Samsung bắt đầu khởi sắc với hợp đồng sản xuất chip cho Tesla tại nhà máy mới ở Texas. Các chip nhớ tiên tiến của hãng cũng được Nvidia chấp thuận sử dụng. Tuy nhiên, vẫn còn nghi ngờ liệu Samsung có giành được hợp đồng cung cấp chip HBM4 thế hệ mới cho các hãng AI hay không, yếu tố có thể ảnh hưởng lớn đến đơn hàng của ASML năm tới.

Theo Barclays, dù triển vọng của Intel và Samsung đang cải thiện, nhưng có thể chưa đủ sớm để hỗ trợ đơn hàng quý 3 của ASML, khi Intel đã mua đủ máy EUV và mảng gia công của Samsung “chưa thể đóng góp đáng kể trong ngắn hạn”.

Thị trường quyền chọn cho thấy nhà đầu tư dự đoán biến động giá cổ phiếu ASML khoảng 7% sau báo cáo lợi nhuận, mức cao thứ hai trong ba năm qua.

Cổ phiếu ASML hiện không còn rẻ sau đợt tăng mạnh, với hệ số giá trên lợi nhuận dự phóng hai năm tới đã tăng lên 28 lần, cao hơn mức trung bình 5 năm là 27 lần. JPMorgan cho biết phần lớn đà tăng đến từ các quỹ đầu cơ, trong khi nhà đầu tư dài hạn vẫn thận trọng, lo ngại ban lãnh đạo “chưa thể mang lại sự rõ ràng đủ lớn” về triển vọng 2026.

Một số chuyên gia cho rằng ASML đang phải cạnh tranh nguồn vốn với các công đoạn khác trong chuỗi sản xuất chip, do thiết bị quang khắc không còn là yếu tố duy nhất quyết định sức mạnh của chip. Nhà quản lý quỹ Richard Clode (Janus Henderson) cho biết ông ưu tiên đầu tư vào các nhà sản xuất thiết bị lắng đọng và khắc, hoặc các công ty hưởng lợi trực tiếp từ chi tiêu hạ tầng AI như Nvidia hay các hãng chip nhớ.

“Thiết bị sản xuất chip không hấp dẫn bằng mảng tính toán hoặc bộ nhớ, và chu kỳ của nó đã bị méo do yếu tố địa chính trị cũng như việc Trung Quốc tích trữ thiết bị trong nhiều năm,” Clode nhận định.

— Với sự hỗ trợ của Christian Dass