Một doanh nhân Trung Quốc 30 tuổi vừa bất ngờ trở thành tỉ phú sau khi chuỗi trà sữa Chagee do anh sáng lập được niêm yết trên thị trường Mỹ. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Washington và Bắc Kinh gia tăng, làm dấy lên lo ngại về rủi ro địa chính trị và khiến thị trường tài chính toàn cầu biến động mạnh.

Dù thị trường IPO tại Mỹ gần như đóng băng và nhiều chuyên gia lo ngại các công ty Trung Quốc có thể bị loại khỏi sàn giao dịch, Chagee của Zhang Junjie vẫn bắt đầu giao dịch trên sàn Nasdaq vào ngày 17 tháng 4 năm 2025. Đợt phát hành cổ phiếu lần đầu đã huy động được 411 triệu USD, với giá chào bán đạt đỉnh trong khung dự kiến.

Cổ phiếu Chagee tăng 16% khi kết phiên ở mức 32,44 USD, đưa giá trị tài sản ròng của Zhang lên 2,1 tỷ USD, theo chỉ số Bloomberg Billionaires Index. Đây là lần đầu tiên Bloomberg định giá tài sản của anh, và toàn bộ khối tài sản này đều đến từ cổ phần tại Chagee.

Đại diện Chagee từ chối bình luận về thông tin trên.

Zhang, hiện là giám đốc điều hành của Chagee, là cái tên mới nhất trong làn sóng doanh nhân Trung Quốc phất lên nhờ sự bùng nổ của thị trường trà sữa thế hệ mới. Trong nhóm này còn có hai anh em sáng lập Mixue Group — thương hiệu nổi bật với trà sữa, cà phê và kem giá rẻ — hiện sở hữu tổng tài sản khoảng 8 tỷ USD sau khi đưa công ty lên sàn tại Hồng Kông vào đầu năm nay.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng nhanh cũng khiến thị trường trà sữa tại Hồng Kông trở nên chật chội, theo nhận định của Shen Meng, giám đốc ngân hàng đầu tư Chanson & Co. có trụ sở tại Bắc Kinh. Một số cổ phiếu thương hiệu đã giảm ngay sau khi niêm yết, do nhà đầu tư bắt đầu tỏ ra thận trọng hơn với một thị trường đang có dấu hiệu bão hòa.

“Dòng vốn đổ vào ngành thức uống trà mới đang giảm dần,” Shen nhận định. “Một đợt IPO tại Hồng Kông khó có khả năng đạt mức định giá cao hoặc huy động vốn lớn. Với Chagee, thị trường chứng khoán Mỹ hiện gần như là lựa chọn duy nhất để niêm yết.”

Trà sữa kiểu mới

Zhang Junjie thành lập Chagee vào năm 2017 tại tỉnh Vân Nam, miền tây nam Trung Quốc, giáp với Myanmar, Lào và Việt Nam. Tên thương hiệu lấy cảm hứng từ vở bi kịch cổ điển “Bá Vương biệt Cơ,” kể về vị tướng thời cổ đại và lời chia tay đầy bi tráng với người tình. Biểu tượng của Chagee là hình ảnh một hoa đán — nhân vật thiếu nữ trong Kinh kịch.

Khác với các thương hiệu trà sữa phổ biến với đồ uống ngọt, nhiều đường và trân châu, Chagee tập trung vào các loại trà sữa cao cấp, sử dụng nguyên liệu truyền thống như trà xanh, trà đen và ô long. Cửa hàng được thiết kế theo phong cách hiện đại, tạo cảm giác thư giãn giống như quán cà phê, gợi nhớ đến không gian của Starbucks. Mỗi ly trà có giá trung bình hơn 2 USD.

Thương hiệu phát triển nhanh chóng trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và bắt đầu tránh xa các loại trà sữa có hàm lượng calorie cao. Phát biểu tại một diễn đàn vào tháng 5 năm 2024, Zhang cho biết công ty muốn mang “phương pháp pha trà cổ truyền có từ 900 năm trước” trở lại bằng công nghệ hiện đại.

Theo iResearch, thị trường trà pha tươi tại Trung Quốc có thể đạt 426 tỷ nhân dân tệ (khoảng 58 tỷ USD) vào năm 2028, tăng mạnh từ mức 273 tỷ nhân dân tệ của năm ngoái. Trong đó, phân khúc trà cao cấp — với giá trung bình khoảng 17 nhân dân tệ (2,30 USD) mỗi ly — chiếm 26% thị phần vào năm 2023, so với chỉ 11% năm 2019.

Chagee hiện có hơn 6.440 cửa hàng, phần lớn đặt tại Trung Quốc và một số tại các thị trường nước ngoài như Malaysia, Singapore và Thái Lan. Trong đó, khoảng 6.270 cửa hàng được nhượng quyền, còn lại 169 cửa hàng do công ty trực tiếp sở hữu, theo hồ sơ niêm yết.

Tuy nhiên, quá trình mở rộng ra quốc tế không diễn ra suôn sẻ. Tại Malaysia, Chagee vấp phải làn sóng kêu gọi tẩy chay sau khi ứng dụng của hãng hiển thị bản đồ có đường chín đoạn — tuyên bố chủ quyền gây tranh cãi của Trung Quốc ở Biển Đông. Tại Việt Nam, nơi thương hiệu này dự kiến sẽ ra mắt trong thời gian tới, giới chức cũng đang điều tra một sự cố tương tự.

Theo nhà phân tích cổ phiếu Xinyao Wang trên nền tảng Smartkarma, việc niêm yết tại New York có thể là nỗ lực của Chagee nhằm định vị mình ngang hàng với các thương hiệu toàn cầu như Starbucks. Tuy vậy, Wang cho rằng thời điểm lên sàn là một thách thức lớn, khi căng thẳng thương mại Mỹ – Trung đã bất ngờ leo thang và vượt ngoài dự tính của công ty.

— Với sự hỗ trợ của Pei Yi Mak và Dave Sebastian