Động lực lớn nhất đến từ cam kết của Tổng thống Lee Jae Myung nhằm cải thiện quản trị doanh nghiệp và chấm dứt cái gọi là “chiết khấu Hàn Quốc” – tình trạng cổ phiếu Hàn Quốc bị định giá thấp hơn so với khu vực.

Thắng cử hồi tháng 6, ông Lee đã chấm dứt nhiều tháng bất ổn chính trị sau khi người tiền nhiệm bị phế truất vì nỗ lực thiết quân luật bất thành. Với sự hậu thuẫn của đảng Dân chủ thiên tả kiểm soát quốc hội, ông Lee nhanh chóng thúc đẩy gói cải cách luật thương mại.

Các thay đổi quan trọng gồm: thành viên hội đồng quản trị phải có ít nhất một phần ba là giám đốc độc lập, thay vì một phần tư trước đây; quyền biểu quyết của cổ đông lớn và bên liên quan bị giới hạn ở mức 3% khi bầu ủy ban kiểm toán; các công ty niêm yết lớn phải tổ chức đại hội cổ đông kết hợp trực tuyến. Ngoài ra, giám đốc giờ đây có trách nhiệm pháp lý với toàn bộ cổ đông, không chỉ với tập đoàn bổ nhiệm họ.

Những quy định này từng bị chaebol chống đối trong nhiều thập kỷ. Tranh chấp lợi ích giữa cổ đông sáng lập và cổ đông nhỏ lẻ không hiếm: vụ kiện tụng kéo dài cả thập niên ở Samsung Electronics hay việc LG Chem bị thiệt hại khi LG Energy Solution tách ra niêm yết năm 2022 là minh chứng rõ.

Bất chấp đà tăng hơn 40% trong năm nay, Kospi vẫn bị định giá thấp so với Nhật Bản và Đài Loan. Chính phủ Hàn Quốc lấy cảm hứng từ cải cách quản trị doanh nghiệp của Nhật, vốn tạo ra làn sóng M&A và niềm tin mới vào thị trường Tokyo.

Quốc hội tiếp tục thông qua dự luật loại bỏ đặc quyền “opt-out” cho phép các công ty lớn né bỏ phiếu dồn phiếu, mở đường cho cổ đông nhỏ dễ giành ghế trong hội đồng quản trị. Các quy định bầu cử ủy ban kiểm toán cũng được siết chặt.

Tuy nhiên, theo chuyên gia Stephanie Lin của Hiệp hội Quản trị Doanh nghiệp châu Á, tác động thực tế có thể bị hạn chế do nhiều rào cản cấu trúc và vận hành. Doanh nghiệp có thể tìm cách đối phó, thậm chí tổ chức họp bất thường để né luật. Thử nghiệm thực tế và cơ chế thực thi pháp lý sẽ quyết định thành công.

Trong lúc này, cả nhà đầu tư trong nước – chiếm gần 30% dân số – và nhà đầu tư nước ngoài đều đổ tiền vào. Từ tháng 5, khối ngoại đã mua ròng 11,5 tỉ USD cổ phiếu. Các ngân hàng đầu tư nâng dự báo Kospi, với Morgan Stanley đặt mục tiêu 4.000 điểm trong 12 tháng tới, tương ứng hệ số P/E kỳ vọng 13,4 – cao hơn mức trung bình châu Á ngoài Nhật sau khủng hoảng 2008.

Điều đó chưa xóa được hoàn toàn “chiết khấu Hàn Quốc”, nhưng nỗ lực của ông Lee là bước tiến quan trọng, có thể đưa cổ phiếu Seoul tiến gần hơn tới định giá toàn cầu.

(Bài viết này phản ánh quan điểm cá nhân của tác giả và không nhất thiết trùng khớp với quan điểm của ban biên tập hay của Bloomberg LP và các chủ sở hữu.)

Juliana Liu – cây bút bình luận của Bloomberg Opinion phụ trách châu Á, chuyên viết về chiến lược và quản trị doanh nghiệp. Bà từng là biên tập viên kinh doanh cao cấp khu vực châu Á của CNN, phóng viên BBC News và Reuters.