Phần lớn người dân tại các quốc gia đang phát triển hy vọng trí tuệ nhân tạo sẽ giúp cải thiện hiệu quả lao động trong năm tới, theo một báo cáo mới của Liên Hiệp Quốc. Công nghệ này được kỳ vọng sẽ giúp họ vượt qua tình trạng tụt hậu về chỉ số phát triển con người.

Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP) cho biết khoảng 70% dân số tại các quốc gia có chỉ số phát triển con người trung bình hoặc thấp tin rằng AI sẽ mang lại lợi ích trong việc nâng cao năng suất lao động. Trong khảo sát thực hiện tại 21 quốc gia — chiếm gần hai phần ba dân số toàn cầu, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil — hai phần ba người tham gia cho biết họ dự định ứng dụng AI vào giáo dục, y tế hoặc các lĩnh vực và công việc khác.

Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra rằng tốc độ cải thiện chỉ số phát triển con người toàn cầu trong năm qua là chậm nhất kể từ năm 1990. Nguyên nhân chủ yếu đến từ chiến tranh, căng thẳng thương mại và cuộc khủng hoảng nợ ngày càng nghiêm trọng. Các gián đoạn kinh tế kéo dài sau đại dịch COVID-19 tiếp tục cản trở đà phục hồi, trong khi bất bình đẳng giữa các quốc gia phát triển nhất và kém phát triển nhất đã tăng liên tục suốt bốn năm qua.

Những phát hiện của UNDP được công bố trong bối cảnh các nước phát triển đang tăng tốc đầu tư vào công nghệ AI, đặc biệt là hàng trăm tỷ USD dành cho trung tâm dữ liệu và cơ sở hạ tầng tại Mỹ. Kể từ khi ChatGPT của OpenAI ra đời, nhiều doanh nghiệp và chính phủ đã đẩy mạnh đầu tư vào AI để cải thiện hiệu quả vận hành và thúc đẩy đổi mới nghiên cứu.

“Trong bối cảnh bất ổn toàn cầu, chúng ta cần nhanh chóng tìm ra những giải pháp mới để thúc đẩy phát triển,” ông Achim Steiner, giám đốc UNDP, phát biểu. “Các công nghệ mới liên tục xuất hiện gần như mỗi ngày. AI không phải là chìa khóa vạn năng, nhưng những quyết định mà chúng ta đưa ra hôm nay có thể mở lại con đường phát triển và định hình hướng đi mới cho tương lai.”

Văn phòng của ông Steiner đề xuất một cách tiếp cận “lấy con người làm trung tâm” đối với AI, thông qua việc hiện đại hóa hệ thống giáo dục và y tế, đồng thời đảm bảo con người giữ vai trò kiểm soát trong các hệ thống ứng dụng AI. UNDP cũng cảnh báo rằng tốc độ phát triển nhanh chóng của công nghệ này có thể tạo áp lực lớn lên hạ tầng điện và Internet, khiến nhu cầu thu hẹp chênh lệch phát triển giữa các quốc gia càng trở nên cấp thiết hơn.

“Với chính sách phù hợp và sự tập trung vào yếu tố con người, AI có thể trở thành cầu nối quan trọng giúp phổ biến kiến thức, kỹ năng và ý tưởng — từ người nông dân cho đến các chủ doanh nghiệp nhỏ,” ông Pedro Conceição, trưởng nhóm biên soạn báo cáo, cho biết.