Thông tin về số ca mắc mới Covid-19 tại Trung Quốc đang gây ra tình trạng thiếu thuốc trị cảm cúm tạm thời tại nhiều nước láng giềng trong khu vực như Nhật Bản, Hàn Quốc, hay Đài Loan, khi người Trung Quốc sinh sống tại đây đang tích cực thu mua các mặt hàng thuốc cảm, thuốc chống virus, và thuốc giảm đau để gửi về cho người thân tại Trung Quốc, khiến “cầu” vượt “cung”, giá thuốc tăng cao, khiến nhiều cửa hàng thậm chí phải hạn chế số thuốc mỗi khách được mua.

Vào thứ tư (28.12.2022) vừa qua, bộ y tế Hàn Quốc cảnh báo sẽ phạt hành vi bán “số lượng quá mức” các loại thuốc trị cảm cúm cho khách hàng cá nhân, sau khi truyền thông nước này đưa tin một khách hàng Trung Quốc đã mua số thuốc có giá trị 6 triệu won (khoảng 4.760 đô la Mỹ) ở thành phố Hanam, tỉnh Gyeonggi.

Một số nhà thuốc ở Đài Loan đang cạn kiệt mặt hàng thuốc cảm viên nén hiệu Panadol, còn Bloomberg News ghi nhận khoảng 20 phòng khám và phát thuốc tại Hong Kong không còn thuốc Panadol và Coltalin.

Quyết định dỡ bỏ chính sách Zero Covid một cách đột ngột của chính quyền Trung Quốc đang khiến số ca mắc mới tăng nhanh một cách chưa từng có tiền lệ, khiến nhiều bệnh viện và nhà hỏa thiêu quá tải.

Theo số liệu thống kê chính thức của chính quyền Trung Quốc, chỉ trong một ngày của tháng 12, đã có 37 triệu người có thể đã nhiễm virus. Việc này đã khiến nhu cầu mua các loại thuốc không kê đơn tăng đột biến, lan sang cả những nước láng giềng.

Shen Tsai-Ying, chủ một hiệu thuốc tại Đài Bắc (Đài Loan, Trung Quốc), cho biết họ đã hết thuốc Panadol, và nhân viên của hiệu phải từ chối bất cứ ai mua hơn 80 viên thuốc hạ sốt, nhằm ngăn ngừa tình trạng tích trữ, theo ghi nhận của Bloomberg News.

“Chúng tôi lo ngại người Đài Loan đang làm việc tại Trung Quốc, hoặc có vợ chồng là người Trung Quốc sẽ mua gom thuốc hạ sốt để gửi sang Trung Quốc,” ông Huang Chin Shun, chủ tịch Hiệp hội nhà thuốc Đài Loan, trả lời phỏng vấn.

Ibuprofen, paracetamol, và Paxlovid (của Pfizer) hiện nằm trong số những loại thuốc được săn lùng nhiều nhất tại Trung Quốc, song nguồn cung hạn chế đang khiến người mua phải xếp hàng nhiều tiếng đồng hồ trước các hiệu thuốc. Nếu dùng ứng dụng mua thuốc qua điện thoại, người mua nhận được thông báo sẽ phải chờ vài tuần.

Cũng như trường hợp của hiệu thuốc ở Đài Bắc, nhiều cửa hiệu trên khắp khu vực chẳng hạn chuỗi siêu thị FairPrice (Singapore) hay chuỗi nhà thuốc Watsons và Mannings (Hongkong) đang đối phó với tình trạng thu gom thuốc bằng cách hạn chế số lượng thuốc được mua đối với Panadol và Nurofen.

Nhiều nhà thuốc tại Nhật Bản đang làm điều tương tự, theo Yichun Geng, một người Trung Quốc 27 tuổi đang sống tại Tokyo. Cô nói hiện chỉ có thể mua hai hộp thuốc ibuprofen EVE tại một cửa hàng, để gửi về cho gia đình tại Trung Quốc.

Đại diện hãng dược Taisho Pharmaceutical Holdings (có trụ sở tại Tokyo), và là hãng sản xuất thuốc cảm không kê đơn Pabron, cho biết họ đã chứng kiến một “nhu cầu tăng bất ngờ và đột ngột” đối với mặt hàng này, sau khi nhiều trang mạng xã hội Trung Quốc nói rằng loại thuốc cảm này có thể làm giảm các triệu chứng Covid. Trong một email, Taisho cho biết không có loại thuốc cảm không kê đơn (OTCs) nào, kể cả Pabron, được chứng minh là có hiệu quả chống lại Covid-19, và khuyến cáo khách hàng cần thận trọng.

Trong khi đó, tờ Asashi Shimbun cho biết nhiều hiệu thuốc trên khắp Nhật Bản đang hết thuốc cảm vì nhu cầu tăng mạnh với mặt hàng này.

Thách thức về logisctics

Với những ai đủ may mắn mua được thuốc, thì vận chuyển chúng cũng là cả một vấn đề. Hãng vận chuyển ShunXing Logistics ở Singapore đang đặt mức trần đối với các mặt hàng y tế liên quan Covid mà khách có thể đặt vận chuyển, với lý do “quá tải đơn hàng và thiếu hụt lao động,” theo một thông báo đăng trên tài khoản WeChat cũng hãng. Vài chi nhánh của công ty này chỉ nhận 50 đơn hàng vận chuyển hàng hóa liên quan Covid mỗi ngày.

Wang, một nhà môi giới năng lượng sống tại Singapore, cho biết một sinh viên trên ứng dụng thương mại điện tử “Xiaohongshu” đã đề nghị cầm giúp thuốc Panadol đến tỉnh Sơn Đông với mức phí 40 đô la Singapore, cộng thêm giá từ 7 đến 10 đô la Singapore cho mỗi hộp Panadol.

Kệ hàng trống rỗng

Tại Hongkong, nhân viên chuỗi hiệu thuốc Mannings phải dán thông báo dưới các kệ hàng trống với nội dung “giữ giá không tăng,” bên cạnh là thông báo khác nói rằng các mặt hàng thuốc cảm và giảm đau sẽ được bán giới hạn hai đơn vị mỗi thương hiệu với mỗi đơn hàng, vì “nhu cầu đang tăng mạnh”. Chuỗi cửa hàng Watsons thì giới hạn mỗi đơn hàng chỉ được mua sáu hộp Panadol.

Nhân viên một phòng khám và phát thuốc tại khu dân cư Mong Kok (Hongkong) cho hay giá bán thuốc cảm Panadol Cold and Flu đã tăng lên mức 400 đô la Hongkong cho mỗi vỉ, trong khi giá thường ngày chỉ là từ 58 đến 71 đô la Hongkong.

Theo hãng thông tấn nhà nước Wen Wei Po, một hiệu thuốc đã tăng giá bán thuốc Molnupiravir (một loại thuốc kháng virus Covid), từ 1.800 đô la Hongkong lên thành 2.500 đô la Hongkong trong vòng hai ngày.

“Tôi đang rất lo, vì ở quê tôi còn người già, là ông bà tôi. Chuẩn bị trước vẫn tốt hơn, họ sau này nếu cần vẫn có cái mà dùng,” Zhang, một cư dân Singapore nói về việc chuyển ba hộp Panadol về quê nha cô tại tỉnh An Huy, Trung Quốc.

• Báo cáo bổ sung bởi Shinhye Kang, Ann Koh, Selina Xu, Nao Sano, Chien-Hua Wan, Jinshan Hong, Xiao Zibang, Krystal Chia, Winnie Hsu và Kanoko Matsuyama