Nghị quyết số 198/2025/QH15 được Quốc hội thông qua vào ngày 17.5 có quy định doanh nghiệp tư nhân được Nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).

“2% là con số rất có ý nghĩa với doanh nghiệp tư nhân,” ông Nguyễn Tùng Anh, trưởng phòng Nghiên cứu Rủi ro tín dụng và Dịch vụ tài chính bền vững của tổ chức FiinRatings nói. “Khi đưa ra con số cụ thể, doanh nghiệp lượng hoá ra được các yếu tố chi phí và cơ hội, mang tính đảm bảo cho các dự án mà họ đang thực hiện.”

Đối với nhiều doanh nghiệp lớn có nhu cầu vay trên 1.000 tỉ đồng, khoảng hỗ trợ 2% sẽ tương đương trên 20 tỉ đồng - mức có thể chi trả các chi phí như kiểm toán năng lượng và đánh giá xếp hạng xanh. Còn đối với các doanh nghiệp nhỏ, chi phí thực hiện các đánh giá phát triển bền vững còn quá cao, nên khoản hỗ trợ này “tích cực nhưng chưa quá rõ ràng," ông Tùng Anh nói.

“Năng lượng tái tạo và các dự án tác động môi trường là nhóm ngành đầu tiên có thể tiếp cận nguồn hỗ trợ,” ông Tùng Anh dự đoán.

Dư nợ tín dụng xanh đã đạt gần 680 nghìn tỷ đồng vào cuối năm 2024, chỉ tương đương 4% tổng dư nợ tín dụng của toàn nền kinh tế. Lý do chính khiến tín dụng xanh còn khiêm tốn là Việt Nam chưa có Danh mục phân loại xanh quốc gia. Việc phân loại và cung cấp khoản vay phụ thuộc tiêu chuẩn riêng của từng ngân hàng hay quỹ đầu tư tư nhân.

“Một yếu tố cần thiết đó là cần có định nghĩa cụ thể thế nào là phân loại xanh, thế nào phát triển bền vững, để hướng các nguồn hỗ trợ đến doanh nghiệp và dự án thật sự phù hợp,” ông Bùi Quang Duy, phó giám đốc Đầu tư toàn cầu, bộ phận Tài chính Khí hậu, responsAbility Investments AG (Thuỵ Sĩ) nói.

Theo ông Duy, khoảng hỗ trợ từ chính phủ sẽ đóng vai trò như "vốn mồi "để mở ra cơ hội thu hút sự tham gia của các thành phần kinh tế khác, bao gồm khối tư nhân. Khi nguồn tài chính được đa dạng từ chính phủ cho tới ngân hàng, và các quỹ đầu tư, sẽ "tạo ra sân chơi rộng hơn" và mang lại thêm lợi ích cho các doanh nghiệp tư nhân cần vốn.

(Bổ sung ý kiến của bà Đặng Huỳnh Ức My)