Giá hàng hóa và dịch vụ của các nhà sản xuất Mỹ bất ngờ giảm mạnh nhất trong năm năm qua, phản ánh áp lực mà các công ty đang phải đối mặt khi cố gắng duy trì lợi nhuận trong bối cảnh chi phí nhập khẩu tăng cao do thuế quan.

Theo số liệu từ cục Thống kê Lao động Mỹ công bố hôm thứ Năm, chỉ số giá sản xuất (PPI) giảm 0,5% trong tháng 4, sau khi không thay đổi trong tháng 3. Kết quả này trái ngược với dự báo tăng 0,2% từ khảo sát của Bloomberg. Nếu không tính đến giá thực phẩm và năng lượng, PPI giảm 0,4%, mức giảm lớn nhất kể từ năm 2015.

Ngay cả khi không tính đến giá dịch vụ thương mại — một thước đo ổn định hơn mà các nhà kinh tế thường sử dụng — giá vẫn giảm 0,1%, đánh dấu lần đầu tiên giảm trong năm năm qua. So với cùng kỳ năm ngoái, chỉ số này vẫn tăng 2,9%.

Các số liệu này cho thấy các nhà sản xuất và cung cấp dịch vụ Mỹ đang cố gắng tránh phải đẩy phần chi phí phát sinh từ thuế nhập khẩu sang người tiêu dùng. Tuy nhiên, áp lực chi phí gia tăng đối với nguyên liệu nhập khẩu và các yếu tố sản xuất khác đã buộc nhiều công ty phải chấp nhận lợi nhuận thấp hơn.

“Hiện tại, các nhà phân phối chưa đẩy toàn bộ chi phí tăng này sang người tiêu dùng,” Samuel Tombs, kinh tế trưởng tại Pantheon Macroeconomics, nhận định. Ông cho biết vào năm 2018, phải mất khoảng ba tháng sau khi áp thuế đối với máy giặt thì giá cho người tiêu dùng mới bắt đầu tăng. “Sẽ cần thêm thời gian để xác định liệu việc biên lợi nhuận bị thu hẹp có kéo dài hay không.”

Theo khảo sát kỳ vọng lạm phát doanh nghiệp mới nhất của ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta, chưa đến 20% công ty cho biết họ có thể hoàn toàn áp mức tăng chi phí 10% lên giá bán. Nhiều doanh nghiệp đang chọn chịu một phần chi phí để tránh làm giảm nhu cầu tiêu dùng, nhất là trong bối cảnh niềm tin tiêu dùng suy yếu và doanh số bán lẻ gần như không thay đổi trong tháng 4.

Dữ liệu kinh tế này đã ảnh hưởng đến thị trường tài chính. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng khi nhà đầu tư kỳ vọng Fed sẽ sớm giảm lãi suất. Đồng USD suy yếu, trong khi hợp đồng tương lai S&P phục hồi một phần khoản lỗ trước đó.

Giá xe hơi

Trong ngành ô tô, Stellantis đã giảm giá một số mẫu xe của mình, trong khi Hyundai Motor cam kết giữ nguyên giá đến tháng 6. Đây là những nỗ lực nhằm trấn an người tiêu dùng trong bối cảnh thuế nhập khẩu ô tô có thể đẩy giá lên cao.

Tuy nhiên, một số nhà bán lẻ khác lại dự báo người mua sẽ phải đối mặt với giá hàng hóa cao hơn. Walmart, sau khi báo cáo doanh thu và lợi nhuận quý tăng trưởng ổn định, đã cảnh báo rằng thuế quan cao hơn và bất ổn kinh tế sẽ buộc họ phải tăng giá một số sản phẩm từ tháng này.

Việc các công ty lựa chọn tăng giá bán có thể khiến họ mất khách hàng, nhưng nếu không tăng giá, họ sẽ phải đối mặt với tình trạng lợi nhuận bị thu hẹp. Nhiều doanh nghiệp cũng đang tìm cách cắt giảm chi phí hoặc nâng cao năng suất để duy trì hiệu quả kinh doanh.

Báo cáo PPI cho thấy giá hàng hóa, không bao gồm thực phẩm và năng lượng, tăng 0,4% trong tháng 4. Chi phí thiết bị kinh doanh, bao gồm máy tính và thiết bị xử lý công nghiệp, cũng ghi nhận mức tăng.

Trong khi đó, giá thực phẩm giảm tháng thứ hai liên tiếp, với giá trứng giảm hơn 39%. Chi phí năng lượng cũng giảm tháng thứ ba liên tiếp, giúp giảm gánh nặng cho nhiều doanh nghiệp sản xuất.

Giá dịch vụ cung cấp cho khách hàng giảm 0,7% — mức giảm lớn nhất kể từ năm 2009. Hơn 40% mức giảm này đến từ việc giảm biên lợi nhuận trong các lĩnh vực như kinh doanh máy móc công nghiệp và phương tiện vận tải.

Các danh mục PCE

Các nhà phân tích đặc biệt chú ý đến PPI vì một phần của chỉ số này được sử dụng để tính toán chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) — thước đo lạm phát ưa thích của Fed. Nhiều danh mục PPI suy yếu, chủ yếu do giảm giá trong quản lý danh mục đầu tư và vé máy bay, trong khi giá dịch vụ chăm sóc sức khỏe tăng. Báo cáo về chỉ số PCE tháng 4 sẽ được công bố vào cuối tháng này.

Mặc dù thuế tăng có thể khiến chi phí leo thang, giá của nhiều hàng hóa cơ bản vẫn tương đối ổn định, giúp giảm bớt tác động đến người tiêu dùng và nhà sản xuất. Chi phí hàng hóa chế biến cho nhu cầu trung gian — phản ánh giá tại giai đoạn đầu của quy trình sản xuất — tăng nhẹ sau khi giảm trong tháng 3, trong khi giá hàng hóa chưa qua chế biến giảm mạnh nhờ giá thực phẩm và năng lượng đi xuống.

Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp Mỹ đang phải đối mặt với lựa chọn khó khăn: hoặc tăng giá để bảo vệ lợi nhuận, hoặc duy trì giá để giữ khách hàng và chấp nhận lợi nhuận thấp hơn.

— Với sự hỗ trợ của Jonathan Roeder