Apple đã đưa ra một lập luận khác thường để bảo vệ thỏa thuận tìm kiếm với Google thuộc Alphabet, cho rằng thỏa thuận này có thể không còn cần thiết trong tương lai và iPhone thậm chí có thể mất đi vị thế hiện tại.

Eddy Cue, phó chủ tịch cấp cao phụ trách dịch vụ của Apple, đã đưa ra nhận định này trong phiên điều trần hôm thứ Tư tại tòa án chống độc quyền do Bộ Tư pháp Mỹ tổ chức nhằm vào Google. Apple hiện nhận được khoảng 20 tỷ USD mỗi năm từ Google — nhờ việc đặt công cụ tìm kiếm của Google làm mặc định trên các thiết bị của mình. Tuy nhiên, Cue cảnh báo rằng tình hình đang thay đổi nhanh chóng.

Apple đang lên kế hoạch tái cấu trúc trình duyệt Safari, tích hợp thêm các dịch vụ trí tuệ nhân tạo như ChatGPT của OpenAI, Perplexity AI và Claude của Anthropic. Cue cho biết người dùng đang dần quay lưng với các công cụ tìm kiếm truyền thống. Đáng chú ý, số lượt tìm kiếm trên Google qua thiết bị Apple đã giảm lần đầu tiên vào tháng 4, khi người dùng chuyển sang sử dụng các nền tảng AI.

“Sự phát triển công nghệ đã mở ra những cơ hội mới,” Cue nói, bày tỏ hy vọng rằng các nhà cung cấp AI sẽ sớm trở thành tùy chọn trong Safari, tương tự như các công cụ tìm kiếm khác.

Tuy nhiên, rõ ràng là Apple không muốn mất thỏa thuận hiện tại với Google, đặc biệt nếu Bộ Tư pháp Mỹ thắng trong vụ kiện chống độc quyền. Các nhà đầu tư coi đây là rủi ro lớn cho cả Apple và Google.

Sau thông tin này, cổ phiếu của Alphabet giảm 7,3% tại New York vào thứ Tư, trong khi cổ phiếu của Apple giảm 1,1%. Google hiện thu về hàng tỷ USD mỗi năm từ các lượt tìm kiếm trên hơn 2 tỷ thiết bị Apple.

Hiện tại, trình duyệt Safari sử dụng Google làm công cụ tìm kiếm mặc định, bên cạnh các lựa chọn khác như Yahoo Search, Bing của Microsoft và DuckDuckGo. Apple có thỏa thuận chia sẻ doanh thu với tất cả các nhà cung cấp này, nhưng Google trả khoản tiền lớn nhất. Thỏa thuận này là trọng tâm trong vụ kiện chống độc quyền của chính phủ Mỹ nhắm vào Google.

Lời khai của Cue tại tòa cho thấy Apple đang nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào Google. Nếu ngành công nghệ tìm kiếm tiếp tục phát triển và các lựa chọn thay thế cho Google trở nên phổ biến, tòa án có thể kết luận rằng Google không độc quyền trong lĩnh vực tìm kiếm. Cue đã nhắc đến các nền tảng AI như Perplexity như những lựa chọn thay thế đáng chú ý.

"Apple đang cố gắng chứng minh rằng Google không độc quyền trong lĩnh vực công cụ tìm kiếm, điều này hoàn toàn hợp lý," Brent Thill, nhà phân tích tại Jefferies, nhận định trong một ghi chú.

Dù vậy, Apple và Google vẫn có khả năng mở rộng hợp tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Google đã phát triển hệ thống AI Gemini cho công cụ tìm kiếm của mình. Khi người dùng tìm kiếm trên Google, kết quả do AI cung cấp thường xuất hiện đầu tiên, ngay cả trên iPhone, iPad và Mac.

Điểm đặc biệt là Apple hiếm khi công khai kế hoạch tương lai. Tuyên bố của Cue về iPhone — sản phẩm chiếm hơn một nửa doanh thu của Apple — đã gây chú ý: “Có thể bạn sẽ không cần iPhone trong 10 năm tới, dù điều này nghe có vẻ khó tin,” ông nói.

Đây là chiến lược quen thuộc của Apple tại tòa án. Công ty thường đưa ra những tuyên bố bất ngờ, đôi khi làm suy yếu thông điệp tiếp thị của mình, nhằm tác động đến phán quyết của tòa. Trong vụ kiện với Epic Games vào năm 2021, giám đốc phần mềm của Apple từng thừa nhận rằng máy Mac gặp vấn đề với phần mềm độc hại — lập luận để bảo vệ việc kiểm soát ứng dụng trên nền tảng của Apple.

Cue, một trong những phụ tá thân cận nhất của CEO Tim Cook và từng là cố vấn cho nhà sáng lập Steve Jobs, đang phải chịu áp lực lớn. Doanh thu từ thỏa thuận với Google là nguồn thu quan trọng của mảng dịch vụ Apple trong những năm gần đây. Bộ phận này — một trong số ít nguồn tăng trưởng ổn định của Apple — đã đạt mức doanh thu kỷ lục 26,6 tỷ USD trong quý I.

Trong phiên điều trần, Cue thừa nhận ông đã nhiều đêm mất ngủ vì lo ngại nguy cơ mất thỏa thuận chia sẻ doanh thu với Google. Ông khẳng định rằng Google nên tiếp tục là tùy chọn ưu tiên. Dù Apple sẽ tích hợp thêm các dịch vụ AI khác, “chúng có thể sẽ không phải là công cụ mặc định,” Cue nói.

Mặc dù không trực tiếp quản lý App Store, doanh thu từ nền tảng này vẫn được tính vào bộ phận của Cue. App Store đóng góp khoảng 20 tỷ USD mỗi năm cho Apple, nhưng hiện đang đối mặt với một vấn đề lớn. Tháng trước, một thẩm phán đã ra phán quyết buộc Apple ngừng thu hoa hồng từ các giao dịch không thông qua hệ thống thanh toán của hãng.

Tuy nhiên, ngay cả khi hai nguồn doanh thu này gặp rủi ro, Apple vẫn có cơ hội kiếm tiền mới. ChatGPT, Perplexity, Claude và các hệ thống AI khác có thể chia sẻ doanh thu với Apple, đặc biệt nếu chúng tham gia vào thị trường quảng cáo.

Về lâu dài, Apple có thể hưởng lợi nhiều hơn nếu không ký kết độc quyền với bất kỳ đối tác nào. Thay vào đó, hãng có thể hưởng lợi từ việc chia sẻ doanh thu với nhiều nhà cung cấp khác nhau — mô phỏng mô hình kinh doanh của App Store, nhưng áp dụng cho công cụ tìm kiếm AI.