Bất chấp sự quan tâm đông đảo của quốc tế đang dành cho phim điện ảnh và truyền hình Hàn Quốc, giá cổ phiếu của nhiều công ty sản xuất nội dung nước này lại đang suy giảm. Cổ phiếu Studio Dragon, một trong những nhà sản xuất lớn nhất Hàn Quốc, và là hãng tác giả phim ăn khách The Glory chiếu trên Netflix đã giảm 25% giá trị trong năm nay. Trong khi đó, chỉ số cổ phiếu tiêu chuẩn của Hàn Quốc tăng 17%. CLSA Securities Korea thì hạ mức tín nhiệm của Studio Dragon vào tháng 5.2023, do quan ngại về “năng lực thương lượng yếu kém” của công ty.

Theo nhìn nhận của một số người trong ngành giải trí Hàn Quốc, vấn đề nằm ở tầm quan trọng quá áp đảo của một công ty duy nhất chuyên phân phối nội dung. “Tôi hơi lo ngại việc Netflix là kênh duy nhất mà khán giả toàn cầu xem được nội dung và phim ảnh Hàn Quốc,” Jeongin Hong nhận xét.

Công ty SLL của Hong đã ký thỏa thuận nhượng quyền với Netflix không lâu sau khi dịch vụ này ra mắt tại Hàn Quốc năm 2016, rồi sau đó làm một số tựa phim ăn khách cho Netflix, bao gồm All of Us Are Dead, bộ phim không nói tiếng Anh được xem nhiều thứ tư trong lịch sử nền tảng này.

Do công ty ông đã tăng công suất làm phim, Hong lo ngại Netflix thâu tóm quá nhiều quyền lực. Hiện Netflix có gấp đôi khách hàng so với dịch vụ đứng thứ hai (TVing) tại Hàn Quốc, và cũng là công ty quốc tế đầu tiên có sức ảnh hưởng lớn tại thị trường Đông Á. Thế “lệch kèo” này khiến Netflix rất kén chọn các dự án được phát trên nền tảng của họ, cũng như có quyền định đoạt các điều khoản trong hợp đồng.

Trong năm nay, cổ phiếu ContentreeJoongAng (cổ đông chính của SLL) đã giảm khoảng 20%. Nhiều nhà sản xuất chương trình truyền hình cùng giới quản lý lo ngại các công ty có trụ sở tại Mỹ như Amazon.com và Netflix có thể chèn ép các doanh nghiệp nội địa Hàn Quốc, giống như những gì từng xảy ra với thị trường mạng xã hội.

Hiện Netflix chiếm khoảng 33% số lượng người đăng ký dịch vụ truyền tải video ở Hàn Quốc và 42% lượng người xem video giờ vàng ở Đông Nam Á, theo Media Partners. Hãng này cũng chiếm 30% (hoặc hơn) số khách hàng ở Anh, Pháp, và Thụy Điển, theo Midia Research. Nhiều nước đã tìm cách bảo hộ nền công nghiệp truyền hình và phim ảnh nhờ những quy định của chính phủ. Chẳng hạn, Pháp có quy định các nền tảng như Netflix phải đầu tư ít nhất 20% doanh thu kiếm được ở nước họ cho các chương trình địa phương, và yêu cầu phim chiếu rạp phải đợi 15 tháng mới được đưa lên các nền tảng streaming. 

Các nước khác, như Hàn Quốc, cũng có những quy định tương tự, dù có thể kém ngặt nghèo hơn. Năm nay, Canada đã thông qua luật yêu cầu các nền tảng streaming phải hỗ trợ nội dung bản địa. Úc cũng đang cân nhắc biện pháp tương tự. Netflix từ chối bình luận, nhưng cho biết họ không phản đối những điều luật đòi hỏi đầu tư tối thiểu vào nội dung địa phương, miễn là các quy định này không quá chặt chẽ về các hình thức đầu tư.

Suốt nhiều thập niên, Hàn Quốc có quy định bảo hộ nền điện ảnh trong nước khỏi các đối thủ cạnh tranh nước ngoài, và việc phân phối nội dung điện ảnh Mỹ tại quốc gia này có lúc từng dẫn tới căng thẳng trong đàm phán thương mại và biểu tình bởi người dân địa phương trước những rạp chiếu phim Mỹ. Nhưng kinh nghiệm gần đây của Hàn Quốc cho thấy sự hạn chế của những điều luật buộc các doanh nghiệp nước ngoài (như Netflix) phải đầu tư vào thị trường nội địa. Vấn đề không phải Netflix không muốn có nội dung địa phương. Vấn đề là quy mô của Netflix khiến công ty nắm giữ lợi thế đối với các nhà phân phối nước ngoài trong vấn đề thu mua phim truyền hình và phim điện ảnh, cho phép họ chuyển phần lớn lợi nhuận thu được từ phim Hàn về lại California. “Giới đạo diễn muốn có danh tiếng và muốn (phim của họ) được phát hành ra quốc tế,” Hong nói. “Điều này chỉ Netflix đem lại được.”

Nền tảng này bác bỏ những quan ngại như vậy. Họ đang chiếm không tới 10% lượng người xem truyền hình ở những thị trường lớn, bao gồm cả thị trường lớn nhất là Mỹ. Netflix cũng lưu ý họ đang đối mặt cạnh tranh mạnh mẽ từ Walt Disney lẫn Amazon, và cho rằng Youtube, Tik Tok và trò chơi điện tử cũng là những đối thủ lớn của họ.

Những nỗ lực bảo vệ ngành nội dung trình chiếu trong nước có thể phản tác dụng là quan điểm của Michael Geist, giáo sư người Canada chuyên về luật Internet. Netflix và những công ty tương tự đang đầu tư nhiều tỉ đô la Mỹ vào các chương trình địa phương, và có thể rút lợi nhuận khỏi những thị trường làm ăn không khả quan. Việc các công ty truyền thông Mỹ như Disney, Discovery hay Warner Bros cắt giảm đầu tư có thể khiến nhiều nhà làm phim phải phụ thuộc Netflix hơn, khi họ cùng Amazon là một số ít các nền tảng muốn tăng đầu tư vào các sản phẩm nội dung địa phương.

Đối với giới sản xuất tại các nước như Hàn Quốc, tác động của việc được tăng đầu tư (từ Netflix) là lẫn lộn. Đầu năm 2023, Netflix cho biết họ sẽ chi 2,5 tỉ đô la Mỹ vào Hàn Quốc trong vài năm tới. Tin tức này giúp cổ phiếu các công ty Hàn Quốc tăng, nhưng rồi lại giảm ở những tuần tiếp theo.

— Hỗ trợ đưa tin bởi Youkyung Lee