Chiếc EX30 của Volvo hiện là một trong những mẫu xe điện bán chạy nhất tại châu Âu, nhưng hành trình đi vào thị trường Mỹ của mẫu SUV nhỏ gọn và cao cấp này lại không hề dễ dàng. Lý do là vì chiếc xe từng được sản xuất tại Trung Quốc, nơi các mức thuế do Tổng thống Donald Trump áp đặt không chỉ trì hoãn thời điểm ra mắt xe mà còn khiến việc giao xe ban đầu kém hiệu quả về lợi nhuận.

Ngày thứ Sáu vừa qua, những chiếc EX30 đầu tiên được sản xuất tại châu Âu đã chính thức xuất xưởng từ dây chuyền tại Bỉ, phần nào giúp Volvo né thuế quan tại Mỹ. Tuy nhiên, giám đốc điều hành tái nhiệm của Volvo vẫn còn nhiều vấn đề cần phải giải quyết.

Hakan Samuelsson, 74 tuổi, người vừa trở lại dẫn dắt một trong những thương hiệu ô tô nổi tiếng nhất châu Âu, đang đối mặt với nhu cầu cấp bách phải đưa ra kế hoạch tái cơ cấu công ty. Do doanh số thấp và các mẫu xe mới ra mắt chậm, Volvo đã mất hai phần ba giá trị kể từ khi IPO năm 2021 và trở thành mục tiêu của giới bán khống. Các mức thuế 25% mà ông Trump áp lên ô tô và linh kiện nhập khẩu đang gây chấn động toàn ngành, nhưng Volvo còn đối mặt với nguy cơ bị cấm bán xe hoàn toàn tại Mỹ vì Zhejiang Geely Holding Group, cổ đông lớn của hãng, là một công ty Trung Quốc.

Samuelsson đã thay giám đốc tài chính, siết chặt chính sách yêu cầu nhân viên quay lại văn phòng và đang cân nhắc mở rộng sản xuất tại Mỹ. Ông dự kiến sẽ công bố thêm chi tiết về chiến lược mới khi Volvo công bố báo cáo tài chính quý I trong tuần này.

"Có vô vàn thách thức," nhà phân tích Hampus Engellau tại Handelsbanken nhận xét. "Vấn đề chính là làm sao để phát triển công ty, đặc biệt là tại Trung Quốc." Ông cũng cho rằng các mức thuế Mỹ là một trở ngại lớn nhưng công ty vẫn có thể vượt qua.

Dù EX30 đã thành công vang dội tại châu Âu, thị trường trong khu vực này vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển. Trong quý I, thị phần đăng ký xe mới của Volvo giảm xuống còn 2,5%, thấp hơn so với mức 2,7% cùng kỳ năm ngoái.

Volvo cũng đang chật vật trong việc thu hút người mua xe điện tại thị trường Trung Quốc vốn cạnh tranh khốc liệt, dù được tiếp cận hệ sinh thái của tập đoàn Geely. Các nhà sản xuất địa phương, do BYD dẫn đầu, đang chiếm ưu thế nhờ công nghệ nội thất hiện đại và khả năng sạc siêu nhanh, khiến Volvo cùng các đối thủ châu Âu như Volkswagen và Mercedes-Benz khó mà theo kịp.

Tại đại hội cổ đông thường niên ngày 3 tháng 4, Samuelsson cho biết Volvo nên tận dụng mối liên kết với các thương hiệu khác thuộc tập đoàn Geely như Zeekr và Lynk. "Chúng ta có cơ hội đặc biệt để đẩy mạnh hợp tác và tận dụng các lợi thế chung," ông nhấn mạnh.

Tuy nhiên, thị trường Mỹ vẫn giữ vai trò quan trọng. Volvo hiện có khoảng 16% tổng doanh số tại đây, và năm nay đánh dấu 70 năm hãng có mặt tại thị trường này.

Joel Levington, giám đốc nghiên cứu tín dụng tại Bloomberg Intelligence, cho biết hồi tháng 3 rằng Volvo "có thể là công ty dễ bị ảnh hưởng nhất bởi các rào cản thương mại toàn cầu trong lĩnh vực ô tô," do trái phiếu của hãng đang giao dịch với mức chênh lệch tín dụng thấp nhất trong nhóm các nhà sản xuất ô tô châu Âu có lợi suất cao.

Một phần đáng kể lượng xe của Volvo vẫn xuất khẩu từ châu Âu sang Mỹ.

Mẫu SUV cao cấp chủ lực của Volvo, EX90 — sản phẩm then chốt của thương hiệu tại Mỹ — đã được sản xuất tại Nam Carolina, và hãng đang xem xét bổ sung thêm một mẫu xe khác vào dây chuyền tại đây. Tuy nhiên, trong khi EX90 gặp vấn đề chậm trễ liên quan đến phần mềm, các đối thủ đã tung ra các mẫu xe mới với công nghệ 800 volt và khả năng sạc nhanh hơn.

Volvo đã hoãn kế hoạch ra mắt mẫu EX30 tại Mỹ sau khi chính quyền Biden áp thuế trên 100% đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc vào mùa hè năm ngoái. Theo công ty, việc bổ sung sản xuất EX30 tại nhà máy ở Bỉ đã tiêu tốn khoảng 200 triệu euro (227,3 triệu USD).

Tuy nhiên, những khó khăn hiện tại của Volvo tại Mỹ sẽ vẫn không là gì so với những khó khăn nếu hãng bị cấm bán hàng, trong bối cảnh các quy định mới nhằm ngăn chặn rủi ro tấn công mạng có thể được áp dụng đối với các phương tiện sử dụng linh kiện hoặc phần mềm có nguồn gốc Trung Quốc. Một lệnh cấm như vậy có thể gây "tổn thất nghiêm trọng" cho Volvo và "không thể loại trừ" khả năng xảy ra, theo lưu ý gửi khách hàng của nhà phân tích Erik Golrang tại SEB hồi tháng 1.

Trong cuộc phỏng vấn trước đại hội cổ đông, Samuelsson đã mô tả rủi ro này thành hai phần. "Đầu tiên là vấn đề liên quan đến các xe sử dụng linh kiện và phần mềm từ Trung Quốc, điều này tôi tin rằng chúng tôi sẽ tìm được cách xử lý," ông nói. "Nhưng về phần các quy định — hiện chúng tôi chưa biết chính xác chúng sẽ phát triển ra sao, nên rất khó đưa ra bất kỳ đánh giá cụ thể nào lúc này." Ông cũng nhấn mạnh rằng Volvo đã hoạt động tại Mỹ từ những năm 1950.

Ngay cả khi không bị cấm bán, Samuelsson vẫn còn nhiều việc phải giải quyết trong những tháng tới. Theo Michael Dean, trưởng bộ phận ô tô toàn cầu của Bloomberg Intelligence, CEO cần tập trung vào việc tạo dòng tiền, tái cơ cấu hoạt động sản xuất toàn cầu và đưa biên lợi nhuận EBIT của Volvo "trở lại đúng chuẩn của một thương hiệu cao cấp."

"Những thách thức này càng trở nên khó khăn hơn do ảnh hưởng từ các mức thuế," ông nhận xét.