Chính phủ Trung Quốc đã mời các doanh nhân hàng đầu, trong đó có đồng sáng lập Alibaba Jack Ma, tham dự cuộc gặp với giới lãnh đạo cấp cao, theo nguồn tin thân cận. Cuộc họp có thể diễn ra ngay trong tuần tới và có sự góp mặt của Chủ tịch Tập Cận Bình, động thái mang tính biểu tượng đối với khu vực tư nhân sau nhiều năm bất ổn.

Lịch trình của Chủ tịch Trung Quốc luôn được bảo mật chặt chẽ và chỉ được công bố sát thời điểm diễn ra. Tuy nhiên, nếu cuộc gặp giữa ông Tập và Jack Ma diễn ra, đây có thể là tín hiệu mạnh mẽ cho thấy Đảng Cộng sản Trung Quốc đang nỗ lực củng cố niềm tin vào khu vực tư nhân – động lực chính của nền kinh tế. Cổ phiếu Alibaba đã tăng hơn 6% tại Hồng Kông sau thông tin trên.

Jack Ma từng là nhân vật chịu tác động lớn nhất từ chiến dịch siết chặt kiểm soát khu vực tư nhân của Bắc Kinh vào năm 2020, khi giới chức bất ngờ chặn thương vụ IPO đình đám của Ant Group – công ty con của Alibaba. Vụ việc mở màn cho chiến dịch kéo dài nhiều năm nhằm tăng cường sự kiểm soát của nhà nước đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời định hình lại quyền lực của giới tài phiệt Trung Quốc.

Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế suy giảm và các công ty như Alibaba bắt đầu định hướng lại chiến lược theo các ưu tiên của Bắc Kinh – bao gồm an ninh quốc gia và tự chủ công nghệ – chính quyền Trung Quốc dường như đang có cách tiếp cận mềm mỏng hơn.

Steven Leung, Giám đốc điều hành tại UOB Kay Hian, nhận định: “Đây có thể là tín hiệu tích cực trong mối quan hệ giữa chính phủ và khu vực tư nhân. Sự kiện này có thể thúc đẩy đà tăng của nhóm cổ phiếu AI và cải thiện tâm lý thị trường.”

Liang Wenfeng, nhà sáng lập DeepSeek – startup AI đang đưa Trung Quốc vào cuộc đua trí tuệ nhân tạo toàn cầu – cũng được cho là sẽ tham gia cuộc họp. Ông từng tham dự hội nghị doanh nghiệp kín do Thủ tướng Lý Cường chủ trì vào tháng trước.

Dù vậy, giới phân tích vẫn thận trọng trước khả năng Bắc Kinh sẽ thay đổi chính sách một cách toàn diện. Một cuộc gặp với ông Tập có thể thúc đẩy tâm lý thị trường và khơi dậy niềm tin của giới doanh nghiệp, nhưng điều quan trọng hơn là liệu chính phủ có đưa ra các biện pháp hỗ trợ cụ thể hay không.

Một số chuyên gia cho rằng Bắc Kinh khó có thể quay lại chính sách trước năm 2020, nhất là khi nước này đang chuẩn bị đối phó với nguy cơ một cuộc chiến thương mại mới với Donald Trump.

Hồi sinh đế chế Alibaba?

Jack Ma là biểu tượng cho thăng trầm của khu vực tư nhân Trung Quốc. Xuất thân là giáo viên tiếng Anh, ông thành lập Alibaba năm 1999 trong căn hộ ven hồ của mình và đưa tập đoàn này trở thành gã khổng lồ thương mại điện tử, đánh bại nhiều đối thủ nước ngoài, bao gồm eBay.

Tuy nhiên, bài phát biểu chỉ trích hệ thống tài chính Trung Quốc năm 2020 đã khiến ông vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ giới chức Bắc Kinh. Chính quyền lập tức chặn đợt IPO trị giá 35 tỉ USD của Ant Group và sau đó tiến hành hàng loạt biện pháp giám sát chặt chẽ đối với Alibaba cũng như nhiều tập đoàn công nghệ tư nhân khác.

Những năm gần đây, Jack Ma dần xuất hiện trở lại, bao gồm các chuyến thăm trụ sở Alibaba và các bài phát biểu nội bộ. Nếu cuộc gặp với ông Tập diễn ra, đây có thể là bước ngoặt giúp Alibaba đảo ngược tình thế sau những biến động của năm 2023, khi tập đoàn này công bố kế hoạch chia tách thành nhiều công ty độc lập nhưng sau đó phải rút lại chiến lược này.

Năm 2024, dưới sự lãnh đạo của Joe Tsai và Eddie Wu – hai cộng sự thân tín của Jack Ma – Alibaba đặt cược lớn vào AI. Điều này giúp vốn hóa thị trường tập đoàn tăng hơn 90 tỉ USD chỉ trong vài tháng qua.

Vey-Sern Ling, Giám đốc điều hành tại Union Bancaire Privée, nhận định: “Cuộc gặp giữa lãnh đạo chính phủ và các ông trùm công nghệ sẽ giúp trấn an giới đầu tư toàn cầu rằng sẽ không có một đợt siết chặt nào sắp tới. Cổ phiếu công nghệ Trung Quốc vẫn rẻ so với các công ty công nghệ toàn cầu, và DeepSeek đang chứng minh rằng đổi mới vẫn đang diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, rủi ro chính sách vẫn là yếu tố có thể khiến các nhà đầu tư e ngại.”