Trung Quốc vừa mở cuộc điều tra đối với tập đoàn Nvidia Corp., nhà sản xuất chip hàng đầu của Mỹ, do nghi ngờ vi phạm luật chống độc quyền liên quan đến một thỏa thuận vào năm 2020. Động thái này được xem là phản ứng của Bắc Kinh trước loạt lệnh cấm vận công nghệ mà Washington áp đặt gần đây.

Theo tuyên bố của Cơ quan Quản lý Thị trường Nhà nước Trung Quốc (SAMR), cuộc điều tra tập trung vào hành vi kinh doanh gần đây của tập đoàn Nvidia cũng như việc mua lại Mellanox Technologies Ltd., một công ty thiết bị mạng máy tính của Israel. Thỏa thuận trị giá 7 tỉ USD này đã được Trung Quốc phê duyệt vào năm 2020 với điều kiện Nvidia không phân biệt đối xử với các doanh nghiệp Trung Quốc.

Hành động của Trung Quốc đối với Nvidia diễn ra ngay sau khi Bắc Kinh ban hành lệnh cấm xuất khẩu một số vật liệu có ứng dụng công nghệ cao và quân sự, làm gia tăng căng thẳng trong chiến tranh thương mại công nghệ giữa hai nước. Nvidia, công ty đạt giá trị vốn hóa thị trường cao kỷ lục trong năm nay nhờ nhu cầu tăng mạnh đối với các loại chip phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI), đã trở thành mục tiêu lớn nhất của Trung Quốc trong cuộc chiến này.

Đáp lại, Nvidia khẳng định sẵn sàng hợp tác với các cơ quan quản lý. "Chúng tôi vui lòng trả lời bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến hoạt động kinh doanh của mình," công ty có trụ sở tại Santa Clara, California, cho biết.

Trung Quốc đã yêu cầu Mellanox, sau khi sáp nhập vào Nvidia, phải cung cấp thông tin về sản phẩm mới cho các đối thủ trong vòng 90 ngày kể từ khi chúng được giới thiệu. Điều này nhằm đảm bảo sự cạnh tranh công bằng trên thị trường nội địa.

Khoảng 15% doanh thu của tập đoàn Nvidia đến từ khách hàng tại Trung Quốc, theo báo cáo tài chính gần nhất của công ty. Sau thông tin về cuộc điều tra, giá cổ phiếu Nvidia giảm tới 3,7% xuống còn 137,13 USD/cổ phiếu vào thứ Hai, dù vẫn tăng 188% từ đầu năm đến nay.

Trong khi đó, chính quyền Washington đang nỗ lực làm chậm sự phát triển công nghệ chip tiên tiến của Trung Quốc. Mỹ đã cấm Nvidia bán các chip AI tiên tiến nhất cho Trung Quốc, đồng thời gây áp lực buộc các đồng minh, bao gồm Hà Lan, không cung cấp hoặc bảo trì máy móc sản xuất chip hiện đại cho quốc gia này.

Động thái này vấp phải sự phản đối gay gắt từ Bắc Kinh, nơi đã tiến hành các biện pháp trả đũa nhằm vào các công ty Mỹ. Năm ngoái, Micron Technology Inc., một nhà sản xuất chip hàng đầu của Mỹ, cảnh báo rằng khoảng một nửa doanh số bán hàng liên quan đến khách hàng Trung Quốc có thể bị ảnh hưởng bởi cuộc điều tra an ninh mạng của chính phủ Trung Quốc.

Nvidia không chỉ đối mặt với áp lực tại Trung Quốc mà còn chịu sự giám sát tại các thị trường lớn khác. Bộ Tư pháp Mỹ đã điều tra Nvidia vào đầu năm nay, xem xét liệu công ty có vi phạm luật chống độc quyền khi gây khó khăn cho khách hàng muốn chuyển sang nhà cung cấp khác hay không.

Tại Pháp, cơ quan quản lý chống độc quyền cũng đang điều tra Nvidia liên quan đến chip AI. Ông Benoit Coeure, người đứng đầu cơ quan này, cho biết công ty có thể đối mặt với cáo buộc chống độc quyền “trong tương lai”. Liên minh châu Âu cũng bắt đầu một cuộc điều tra sơ bộ vào năm 2023 để xem xét các hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong thị trường chip AI.

Chip đồ họa (GPU) của Nvidia, vốn phổ biến trong ngành công nghiệp game, đang trở thành công cụ không thể thiếu cho các hệ thống AI hiện đại, bao gồm các mô hình ngôn ngữ lớn. Tuy nhiên, sự phụ thuộc lớn vào Nvidia đã làm dấy lên lo ngại về tính cạnh tranh trên thị trường này.

Trong khi các công ty như Amazon.com Inc. đang cố gắng giảm bớt sự phụ thuộc vào Nvidia, nhu cầu cao đối với chip AI khiến giá thành mỗi sản phẩm lên tới hàng chục ngàn USD và thường xuyên trong tình trạng khan hiếm.

Dù đối mặt nhiều thách thức, Nvidia vẫn giữ vị thế quan trọng trong thị trường chip AI. Việc Trung Quốc điều tra công ty có thể làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Trung và tác động mạnh mẽ đến thị trường công nghệ toàn cầu.