Nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc khẳng định nước này sẽ phản ứng trước bất kỳ lệnh trừng phạt đơn phương nào khác từ Mỹ, gọi các động thái này là hành vi “bắt nạt” trong bài phát biểu công khai quan trọng đầu tiên kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump khơi mào một cuộc xung đột thương mại mới.

“Nếu Mỹ không sẵn sàng, nếu họ nhất quyết kiềm chế và trấn áp Trung Quốc, thì chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đi đến cùng,” Ngoại trưởng Vương Nghị phát biểu trước các quan chức tại Hội nghị An ninh Munich vào thứ Sáu. “Chúng tôi sẽ kiên quyết đáp trả các hành vi bắt nạt đơn phương của Mỹ.”

Chính quyền Trump đã áp mức thuế 10% đối với Trung Quốc chỉ vài ngày sau khi ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai. Bắc Kinh đáp trả bằng cách nhắm vào một số công ty Mỹ, áp thuế lên một số mặt hàng và đưa ra các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với một số kim loại quan trọng.

Tuy nhiên, ông Vương cũng thể hiện cái nhìn dài hạn về quan hệ với Washington, bày tỏ tin tưởng rằng Trung Quốc và Mỹ vẫn sẽ duy trì tương tác trong tương lai. “Chúng ta cần tăng cường giao lưu để thúc đẩy hiểu biết và xây dựng lòng tin,” ông nhấn mạnh.

Chính quyền Trung Quốc đang tìm cách cân bằng giữa việc đưa ra phản ứng trước các động thái của Mỹ mà không làm tổn hại nền kinh tế trong nước. Bắc Kinh cũng đang tập trung thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh nhu cầu nội địa yếu và xuất khẩu đối mặt với rủi ro suy giảm.

Cuộc đối đầu thương mại Mỹ - Trung diễn ra trong bối cảnh rộng lớn hơn. Thuế suất 10% của Trump làm gia tăng căng thẳng, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với mức 60% mà ông từng đe dọa trong chiến dịch tái tranh cử, hay mức 25% áp lên toàn bộ thép và nhôm nhập khẩu.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Trump từng dành lời khen ngợi Chủ tịch Tập Cận Bình—cho đến khi đại dịch COVID-19 bùng phát, khiến ông đổ lỗi cho Trung Quốc. Dù đã bổ nhiệm nhiều quan chức có quan điểm cứng rắn với Bắc Kinh vào nội các mới, trọng tâm đối ngoại của Trump đến nay vẫn tập trung nhiều hơn vào các nước láng giềng như Panama và Greenland.

Tuy nhiên, chỉ vài ngày trước khi nhậm chức vào 20.1, Trump đã có cuộc điện đàm với ông Tập, thảo luận về thương mại, TikTok, fentanyl, cùng các vấn đề Ukraine và xung đột Israel - Hamas.

“Chúng tôi có mối quan hệ cá nhân rất tốt,” Trump nói trong cuộc phỏng vấn với Fox News được ghi hình tuần trước.

Phát biểu tại hội nghị an ninh ở Đức, ông Vương cũng từ chối trả lời câu hỏi về việc liệu Trung Quốc có ngừng mua khí đốt của Nga để gây sức ép lên Điện Kremlin trong cuộc chiến Ukraine hay không.

“Nếu Trung Quốc không mua khí đốt từ Nga, thì quốc gia nào có thể cung cấp đủ lượng khí đốt để đáp ứng nhu cầu của nhân dân Trung Quốc? Điều đó là không thể,” ông khẳng định.

Ngoại trưởng Trung Quốc tiếp tục kêu gọi các cuộc đàm phán hòa bình với sự tham gia của tất cả các bên, bao gồm cả châu Âu. Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn tránh đề cập đến những vấn đề cốt lõi của cuộc xung đột, chẳng hạn như yêu cầu của Ukraine về việc Nga phải từ bỏ các vùng lãnh thổ sáp nhập từ năm 2014.

“Trung Quốc hoan nghênh mọi nỗ lực mang lại hòa bình, bao gồm cả việc Mỹ và Nga đã đạt được một số nhận thức chung trong những ngày qua,” ông Vương nói.

Trong cuộc điện đàm giữa ông Tập và Tổng thống Nga Vladimir Putin tháng trước, cả hai nhà lãnh đạo đều bày tỏ sẵn sàng đối thoại với Trump về cuộc chiến Ukraine “nếu nhận được tín hiệu phù hợp từ Washington.”

Trước đó, Trump tuyên bố ông muốn Bắc Kinh hỗ trợ thúc đẩy chấm dứt xung đột một cách nhanh chóng.

Trước khi tới Đức, ông Vương đã công du Vương quốc Anh và Ireland, và theo thông báo từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông sẽ tiếp tục hành trình đến Mỹ và Nam Phi sau hội nghị.