Không phải ngẫu nhiên mà Jensen Huang được gọi là “Bố già của AI”.

Khi nhu cầu chip AI vượt xa nguồn cung, Jensen Huang, CEO của Nvidia, gần như có thể tự quyết mức giá bán. Với mạng lưới đầu tư đan xen phức tạp, ông khiến cả các công ty AI lớn nhỏ đều phụ thuộc vào Nvidia. Ngay cả những tỉ phú hàng đầu như Elon Musk cũng phải dè chừng. “Bữa tối ấy giống như tôi và Elon cùng van nài Jensen bán cho ít GPU,” Larry Ellison, nhà sáng lập Oracle, kể lại cuộc gặp năm 2024.

Chính vì vậy, thông tin Google đang đàm phán bán “hàng tỉ USD” chip AI cho Meta Platforms chẳng khác nào một lời tuyên chiến. Không phải là để đánh úp Huang ngoài siêu thị, mà để cho thấy thế độc tôn của ông trong lĩnh vực phần cứng AI đang bị thách thức.

Theo The Information, nếu thỏa thuận thành công, Meta sẽ bắt đầu thuê chip từ Google Cloud ngay trong năm sau và có thể đưa vào sử dụng tại các trung tâm dữ liệu riêng từ năm 2027. Trước đó, Google cũng đã đồng ý cung cấp tới 1 triệu chip AI Tensor Processing Units (TPU) cho Anthropic, công ty đứng sau chatbot Claude.

Phản ứng thị trường ngay sau đó cho thấy mức độ ảnh hưởng của tin tức này. Cổ phiếu Nvidia giảm 2,6%, trong khi Alphabet, công ty mẹ của Google, tăng 1,6%, nối dài đà tăng gần 70% từ đầu năm. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy các công ty AI đang ráo riết tìm kiếm lựa chọn thay thế cho chip Nvidia. Loại chip này vừa đắt đỏ, vừa khan hiếm, nhưng lại mang về cho hãng biên lợi nhuận gộp lên tới 76% trong quý gần nhất.

Sự thay đổi trong tâm lý thị trường cũng thể hiện rõ: Tuần trước, nhà đầu tư lo nhu cầu với phần cứng AI sẽ chững lại; tuần này, họ lại lo Nvidia sẽ mất khách hàng lớn.

Meta chỉ là một trong nhiều khách hàng của Nvidia, nhưng bất kỳ thay đổi nào từ những tập đoàn như vậy cũng là lời cảnh báo cho đà tăng trưởng của hãng. Theo báo cáo tài chính mới nhất, chỉ bốn tập đoàn điện toán đám mây hàng đầu, nhiều khả năng bao gồm cả Google và Meta, đã chiếm tới 61% doanh thu của Nvidia.

Một số khách hàng lớn nhất đang nỗ lực giảm phụ thuộc bằng cách phát triển chip riêng. Sau Google, Amazon là cái tên tiến xa nhất với hai dòng chip Trainium và Inferentia, được chào bán như các lựa chọn rẻ hơn và dễ tiếp cận hơn so với Nvidia.

Tuy nhiên, Google có lợi thế vượt trội: Họ vừa phát triển chip, vừa sở hữu mô hình AI mạnh. Gemini 3, được huấn luyện và vận hành hoàn toàn trên chip do Google tự phát triển, đã vượt qua nhiều bài đánh giá ngành khi ra mắt trong tháng này. “Lý do mọi người tin rằng chip của Google có thể so với Nvidia,” chuyên gia Mandeep Singh từ Bloomberg Intelligence giải thích, “là vì họ có một mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) sánh ngang với OpenAI hay Anthropic về hiệu năng.”

Amazon hiện chưa có mô hình AI chủ lực, dù một số mô hình của Anthropic đã bắt đầu được huấn luyện trên chip do hãng thiết kế. Sự kiện re:Invent của Amazon, nơi tập trung giới thiệu các sản phẩm mới từ bộ phận đám mây AWS, sẽ diễn ra tại Las Vegas vào tuần tới. Nếu Amazon công bố thêm thỏa thuận lớn, cổ phiếu Nvidia có thể tiếp tục chịu áp lực, nhất là khi năm 2025 đang dần khép lại giữa cơn sốt AI.

Sang năm 2026, Jensen Huang có thể sẽ phải làm điều ông chưa từng nghĩ đến: Cạnh tranh để giữ chân khách hàng. Nhiều phân tích đã chỉ ra cách Nvidia đầu tư theo chiến lược “vòng tròn” nhằm đảm bảo nhu cầu tương lai, trong đó có cam kết trị giá 100 tỉ USD với OpenAI. Ngay sau khi Google ký thỏa thuận với Anthropic, Nvidia lập tức đáp trả bằng một hợp đồng riêng, để chính Anthropic tiếp tục phát triển trên nền tảng chip của hãng.

Những màn đáp trả này cho thấy cuộc chơi đã thay đổi. Đây không còn là sân khấu cho một “nhà vua duy nhất”. Mỗi đơn hàng chip bán ra giờ đây đều có ý nghĩa chiến lược.

Sau cú giảm giá cổ phiếu hôm thứ Ba, Nvidia phản hồi bằng một bài đăng trên X (Twitter), vừa chúc mừng thành công của Google, vừa khẳng định chip của hãng “đi trước cả một thế hệ”. Nvidia nhấn mạnh rằng phần cứng của họ đa dụng hơn so với các chip TPU hay những dòng chip chuyên biệt cho từng tác vụ.

Tuy chưa thể kết luận sớm, nhưng cán cân quyền lực trong ngành AI rõ ràng đang bắt đầu dịch chuyển. Các công ty AI vẫn cần chip của Nvidia, và có thể sẽ còn cần trong một khoảng thời gian nữa. Tuy nhiên, cuộc đàm phán giữa Google và Meta cho thấy trận chiến lớn tiếp theo sẽ xoay quanh câu hỏi: Ai sở hữu hạ tầng huấn luyện các mô hình AI hàng đầu? Với Nvidia, câu trả lời giờ đã không còn là điều hiển nhiên.