Theo BloombergNEF, đầu tư toàn cầu vào các nguồn năng lượng tái tạo đạt 386,5 tỉ đô la Mỹ trong nửa đầu năm 2025 — đây là giai đoạn sáu tháng tốt nhất từng được ghi nhận, dù bạn có tin hay không. Điều này xảy ra bất chấp mức sụt giảm 36% trong đầu tư của Mỹ so với nửa cuối năm 2024, thời điểm giới đầu tư tranh giành cơ hội cuối cùng để hưởng các khoản giảm thuế từ đạo luật Giảm lạm phát vốn đã bị dẹp bỏ sau khi tổng thống Donald Trump trở lại.

Đúng như lo ngại, ông Trump lập tức tìm cách xóa sổ năng lượng sạch tận gốc rễ, không chỉ cắt giảm ưu đãi mà còn bất kỳ quy định nào thúc đẩy chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch. Thêm vào đó, ông cũng đảo lộn chuỗi cung ứng toàn cầu và các mô hình kinh doanh bằng triết lý thương mại mới lạ có thể mô tả là “con tinh tinh cầm súng AK-47.”

Cuộc tấn công của ông Trump vào các công nghệ mới nổi ở thời điểm nhu cầu điện đang bùng nổ không chỉ đe dọa làm tăng hóa đơn tiền điện cho người Mỹ, mà còn trao cho Trung Quốc chiếc chìa khóa cho tương lai năng lượng. Đối mặt với thuế quan nặng nề của Mỹ, các tấm pin mặt trời của Trung Quốc đã dồn sang các thị trường mới đầy tiềm năng ở châu Phi, nơi nhập khẩu tấm pin từ Trung Quốc đã tăng 60% trong năm qua, theo tổ chức tư vấn năng lượng Ember.

Hơn một thập kỷ qua, Trung Quốc là quốc gia đóng góp nhiều nhất cho sự bùng nổ năng lượng sạch của thế giới trong nửa đầu năm, với 169 tỉ đô la. Mức chi tiêu này giảm nhẹ so với nửa cuối năm 2024, khi thay đổi chính sách với thị trường điện ở Bắc Kinh đã thúc đẩy các nhà phát triển chốt dự án trước cuối năm.

Nhưng câu chuyện thực sự ở đây có lẽ là liên minh châu Âu, nơi đầu tư đã tăng 63% so với nửa cuối năm 2024 lên gần 76 tỉ đô la, gấp đôi mức 37 tỉ đô la của Mỹ. Trên thực tế, EU và Mỹ đã hoán đổi vị trí cho nhau để trở thành điểm đến lớn thứ hai thế giới cho vốn đầu tư xanh, sau Trung Quốc.

“Điều này ủng hộ quan điểm rằng các nhà phát triển và nhà đầu tư có thể đang tái phân bổ vốn từ Mỹ sang châu Âu,” các nhà phân tích của BNEF viết. Họ lưu ý rằng TotalEnergies, tập đoàn dầu mỏ lớn của Pháp với danh mục đầu tư điện gió lớn, gần đây đã thông báo với cổ đông rằng họ đang tái cân bằng kế hoạch điện gió ngoài khơi, hướng về Biển Bắc và rời xa Mỹ, tương tự như động thái của gã khổng lồ năng lượng Đức RWE.

Nói cách khác, cuộc cách mạng năng lượng sạch không thua cuộc trước ông Trump. Nó chỉ đơn giản là đang di dời, bỏ lại nước Mỹ phía sau.

Ngay cả đầu tư toàn cầu vào năng lượng gió, lĩnh vực “hủy hoại đất nước chúng ta” như lời công kích ông Trump đưa ra tuần này, cũng tăng 8% trong nửa đầu năm, lên mức 126 tỉ đô la. Nhưng lĩnh vực chiến thắng lớn nhất của quá trình chuyển đổi này tiếp tục là năng lượng mặt trời. Lĩnh vực này đã nhích lên 252 tỉ đô la trong nửa đầu năm, ngay cả khi đầu tư vào các dự án quy mô lớn cho mạng lưới điện ở Trung Quốc, Brazil và những nơi khác gặp khó khăn do giá điện âm và các vấn đề khác liên quan đến việc dư thừa công suất phát điện.

Năng lượng sạch, ngoài “duy trì một môi trường sống tốt,” có lợi ích do lắp đặt thường rẻ và nhanh hơn so với các dạng năng lượng khác. Các khoản đầu tư vào năng lượng sạch mang lại hiệu quả cao hơn trên mỗi đồng vốn bỏ ra, đặc biệt khi tính đến hàng ngàn tỉ đô la thiệt hại do đốt nhiên liệu hóa thạch gây ra. Ngay cả sự phản đối kịch liệt của ông Trump cũng không làm mọi người bỏ qua lợi thế kinh tế đó. Điều này giúp giải thích tại sao năng lượng mặt trời và lưu trữ pin được dự kiến sẽ chiếm 80% trong phát triển năng lượng quy mô lớn cho mạng lưới điện ở Mỹ trong nửa cuối năm nay, theo cục Thông tin Năng lượng Mỹ.

Xây dựng nhà máy điện gió đang đắt đỏ hơn, nhưng xây dựng turbine khí tự nhiên cũng ngày càng tốn kém và khó khăn, với thời gian chờ đợi nguồn cung kéo dài hàng năm. Đáng chú ý, 12% nguồn điện mới cho mạng lưới ở Mỹ sẽ đến từ gió trong nửa cuối năm 2025, so với 7% từ khí đốt.

Tất nhiên, nỗ lực của chính phủ Mỹ nhằm cản trở quá trình chuyển đổi năng lượng sạch là điều không ai mong muốn, khi mọi quốc gia nên nỗ lực hướng tới cùng một mục tiêu. Thế giới đang cạn kiệt thời gian để giới hạn sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C so với mức trung bình thời kỳ tiền công nghiệp và tránh những tác động thảm khốc hơn của biến đổi khí hậu.

BNEF ước tính rằng để đưa lượng phát thải carbon dioxide toàn cầu về không vào năm 2050, thế giới cần đầu tư hơn 7.000 tỉ đô la mỗi năm vào quá trình chuyển đổi, bao gồm cả phía cung và cầu. Theo thước đo rộng hơn đó, toàn cầu chỉ đầu tư 2.100 tỉ đô la vào năm ngoái — con số kỷ lục và tốt hơn mức đầu tư 1.200 tỉ đô la vào nhiên liệu hóa thạch — nhưng vẫn thiếu ít nhất 5.000 tỉ đô la nữa.

Tin tốt là, ngay cả khi đối mặt với những nỗ lực gây chệch hướng cực đoan của Mỹ, quá trình chuyển đổi năng lượng sạch vẫn có đà phát triển tự duy trì, tiếp tục thu hút vốn và khiến hoạt động áp dụng diện rộng ngày càng khả thi. Hãy bỏ qua những ồn ào, và hãy cứ đi theo dòng tiền.