Công nhân tại nhà máy của Foxconn ở Trịnh Châu, Trung Quốc đã phải làm việc trong điều kiện khó khăn khi chuẩn bị cho dòng sản phẩm iPhone 17 mới của Apple, bao gồm việc bị khấu trừ lương, tăng ca quá mức và bị ép làm ca đêm, theo báo cáo của tổ chức China Labor Watch.

Báo cáo cáo buộc Foxconn vi phạm luật lao động Trung Quốc khi sử dụng tỷ lệ lớn lao động tạm thời và nêu bật các vấn đề về quyền lợi lao động, bao gồm cưỡng bức và quấy rối công nhân. Apple đã phản hồi rằng công ty cam kết duy trì các tiêu chuẩn cao nhất về lao động và nhân quyền, đồng thời cho biết sẽ tiến hành điều tra sự việc, sau khi đã thực hiện các cuộc kiểm toán và thu thập dữ liệu giờ làm việc hàng tuần đối với nhân viên của nhà cung cấp.

Công nhân Trung Quốc phải chịu điều kiện lao động khắc nghiệt trong cuộc chạy đua sản xuất dòng iPhone 17 mới của Apple, theo báo cáo từ China Labor Watch.

Tổ chức phi lợi nhuận này cho biết nhân viên tại cơ sở Trịnh Châu của Foxconn Technology Group, đối tác sản xuất của Apple, đã phải đối mặt với việc bị khấu trừ lương, tăng ca quá mức và ép buộc làm ca đêm. Báo cáo tập trung vào giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 9, khi Apple và các nhà cung ứng chuẩn bị cho mẫu iPhone mới.

Cuộc điều tra chỉ ra nhiều mối quan ngại về quyền lợi lao động và cáo buộc Foxconn vi phạm luật pháp Trung Quốc khi thuê một tỷ lệ lớn công nhân tạm thời. Báo cáo cũng cho rằng các đơn hàng thiếu ổn định đã tạo ra môi trường khiến công nhân thường xuyên chịu áp lực và sự đe dọa.

Đáp lại, Apple tuyên bố công ty “kiên định cam kết với các tiêu chuẩn cao nhất về lao động, nhân quyền, môi trường và đạo đức”.

“Các nhà cung ứng của chúng tôi phải bảo đảm điều kiện làm việc an toàn, đối xử với người lao động bằng phẩm giá và sự tôn trọng, hành xử công bằng và có đạo đức, đồng thời áp dụng những thực hành có trách nhiệm với môi trường ở bất cứ đâu họ sản xuất sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ cho Apple,” Apple cho biết trong thông cáo. “Chúng tôi thường xuyên tiến hành các cuộc kiểm toán độc lập, và bất cứ khi nào có vấn đề được nêu ra ở bất kỳ đâu trong chuỗi cung ứng, chúng tôi sẽ nhanh chóng hành động để đảm bảo các tiêu chuẩn cao được tuân thủ. Trong trường hợp này, các nhóm của Apple đã có mặt tại hiện trường và bắt đầu một cuộc điều tra ngay lập tức.”

Theo báo cáo, khu phức hợp Trịnh Châu của Foxconn - lớn đến mức thường được gọi là “thành phố iPhone” - đã tuyển dụng từ 150.000 đến 200.000 lao động trong giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 9. Công nhân tạm thời chiếm hơn 50% tổng số nhân viên, tức gấp 5 lần mức giới hạn pháp lý theo luật Trung Quốc, tổ chức này cáo buộc.

Cấu trúc trả lương của Foxconn, vốn giữ lại một phần lương cho đến tháng kế tiếp, khiến một số công nhân tạm thời không nhận được khoản tiền tăng ca kéo dài nhiều tuần nếu họ nghỉ việc trước ngày chốt, China Labor Watch cho biết. Báo cáo cũng cáo buộc rằng tình trạng tăng ca quá mức vẫn là một vấn đề phổ biến.

“Hầu hết công nhân làm từ 60 đến 75 giờ mỗi tuần, vượt xa mức tối đa hợp pháp của Trung Quốc cũng như giới hạn 60 giờ mỗi tuần do chính Apple đặt ra,” tổ chức này nói. China Labor Watch ghi nhận sự hiện diện của nhân viên Apple tại cơ sở Trịnh Châu và cho rằng điều này cho thấy đại diện của công ty Mỹ “nhận thức được tình hình làm việc”.

Foxconn, còn được biết đến với tên Hon Hai Precision Industry Co., chưa đưa ra bình luận nào ngay lập tức.

Báo cáo cũng bày tỏ quan ngại về việc cưỡng bức những lao động trẻ đang trong diện “sinh viên thực tập”, cáo buộc rằng họ thường xuyên bị ép làm ca đêm với mức lương thấp. China Labor Watch còn cho rằng có tình trạng phân biệt trong tuyển dụng khi loại trừ nhiều sắc tộc, công nhân bị tiếp xúc với hóa chất độc hại mà không có thiết bị bảo hộ đầy đủ, cùng với sự quấy rối và đe dọa tràn lan. “Những công nhân khiếu nại bị giám sát, đe dọa và thậm chí bị công khai thông tin cá nhân,” tổ chức này cho biết.

China Labor Watch cho biết “nhiều” vấn đề này đã trở nên nghiêm trọng hơn kể từ cuộc điều tra gần nhất năm 2019, nhưng cũng thừa nhận có cải thiện nhẹ ở một số khía cạnh như tổng số giờ làm thêm. Trong báo cáo trước, công nhân làm trung bình 100 đến 130 giờ mỗi tháng trong mùa cao điểm, dù một số người vẫn đạt mức tương tự vào năm 2025. Cuộc điều tra cũng không phát hiện trường hợp lao động vị thành niên nào tại cơ sở Foxconn, sau khi từng ghi nhận “một số học sinh trường nghề” năm 2019.

Dù cơ sở Trịnh Châu vẫn là trung tâm sản xuất toàn cầu cho dòng điện thoại thông minh của Apple, công ty Mỹ đã đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Đầu năm nay, Apple mở rộng sản xuất iPhone tại Ấn Độ để đáp ứng phần lớn nhu cầu tại Mỹ, nhằm giảm thiểu tác động từ thuế quan áp lên hàng hóa xuất khẩu từ Trung Quốc.

Apple cũng công bố báo cáo thường niên về chuỗi cung ứng và cho biết họ thu thập dữ liệu giờ làm việc hàng tuần của hơn 1,4 triệu nhân viên trong chuỗi cung ứng. Năm 2024, công ty đã tiến hành tổng cộng 1.514 cuộc kiểm toán toàn cầu và phỏng vấn hơn 74.000 nhân viên nhà cung ứng.

Trong số 10 vi phạm cốt lõi mà Apple phát hiện năm ngoái, có 9 trường hợp liên quan đến “vi phạm do làm sai lệch dữ liệu giờ làm việc” và 1 trường hợp vi phạm về sức khỏe an toàn, liên quan đến quy trình an toàn máy móc không đạt tiêu chuẩn, theo báo cáo năm 2025 của Apple.