Sự gia tăng đột biến trong việc Ấn Độ mua dầu Nga kể từ sau cuộc xâm lược Ukraine là hành động “cơ hội và gây tổn hại nghiêm trọng” tới nỗ lực toàn cầu nhằm cô lập Điện Kremlin và hạn chế cỗ máy chiến tranh của Vladimir Putin, cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro viết trên Financial Times.

Trong bài bình luận với ngôn từ gay gắt, Navarro, người nhiều năm có quan điểm cứng rắn và hiện giữ vai trò quan trọng sau lưng chính sách thuế quan trừng phạt toàn cầu của Donald Trump, đã liên hệ các rào cản thương mại của Ấn Độ với điều ông gọi là sự hỗ trợ tài chính cho Nga, cho rằng các giao dịch này gây thiệt hại cho Mỹ.

“Người tiêu dùng Mỹ mua hàng Ấn Độ,” ông nói. “Ấn Độ dùng số đô la đó để mua dầu thô Nga được giảm giá.”

Bộ Ngoại giao Ấn Độ chưa phản hồi yêu cầu bình luận về bài viết. Trước đó, nước này khẳng định có quyền mua dầu từ nguồn rẻ nhất. Phát ngôn viên Randhir Jaiswal gọi đe dọa trừng phạt và áp thêm thuế vì mua dầu Nga là “không hợp lý” và “đáng tiếc”.

Trước năm 2022, Ấn Độ chủ yếu nhập dầu từ Trung Đông, hầu như không mua của Nga. Sau khi nhóm G7 áp trần giá 60 USD/thùng nhằm hạn chế nguồn thu của Nga nhưng vẫn đảm bảo nguồn cung toàn cầu, Ấn Độ đã tận dụng mua dầu giảm giá. Nga hiện chiếm khoảng 37% nhập khẩu dầu của Ấn Độ, so với mức không đáng kể năm 2021.

Navarro cho rằng động lực thực sự không phải nhu cầu tiêu thụ nội địa mà là lợi nhuận của các tập đoàn dầu khí lớn tại Ấn Độ. Ông cáo buộc nước này trở thành “trung tâm thanh toán toàn cầu” cho dầu Nga, chuyển hóa dầu bị cấm vận thành hàng xuất khẩu giá trị cao, đồng thời mang về cho Moscow nguồn ngoại tệ.

Ông cũng nhắc đến Reliance Industries, tập đoàn thuộc tỷ phú Mukesh Ambani, là một trong những đơn vị mua dầu Nga theo hợp đồng dài hạn, cho rằng lợi nhuận này chảy về các tập đoàn năng lượng gắn kết chính trị và sau đó vào “kho chiến phí” của Putin.

Trong vài tuần qua, Trump đã áp thuế 50% lên hàng hóa Ấn Độ, mức cao hơn nhiều so với các nước cùng khu vực, nhằm trừng phạt việc mua dầu Nga. Mức thuế mới gấp đôi này sẽ có hiệu lực vào tuần tới.

“Nếu Ấn Độ muốn được coi là đối tác chiến lược của Mỹ, thì cần hành xử đúng như vậy,” Navarro nhấn mạnh. Ông cho rằng chính sách kết hợp vừa hạn chế tiếp cận thị trường Mỹ, vừa cắt dòng tài chính hỗ trợ Nga sẽ là cú đánh mạnh với New Delhi.

Ấn Độ hiện là nền kinh tế lớn duy nhất bị áp “thuế thứ cấp” trong khi Trung Quốc nhập dầu Nga nhiều hơn. Trump đã cân nhắc áp thuế cao hơn với Bắc Kinh, nhưng Navarro cho rằng điều này có thể gây hại cho kinh tế Mỹ.

— Với sự hỗ trợ của Sudhi Ranjan Sen