Chuyên đề

Có lẽ chúng ta đang hiểu sai về cách phát triển công nghệ AI

Julia Love • 05/09/2025 20:00

Ashish Vaswani là người góp phần mở ra kỷ nguyên AI hiện đại. Giờ đây, ông lo ngại các hãng Big Tech đang làm ngơ trước những đột phá mới.

Tháng 3.2024, một nhóm nhà khoa học đã tham gia buổi tọa đàm về một bài nghiên cứu bảy năm tuổi, được đặt theo tên một ca khúc của ban nhạc The Beatles. Sự kiện diễn ra tại Trung tâm Hội nghị McEnery ở San Jose, nơi hàng trăm người xếp hàng vòng quanh tầng hai để chờ được vào. Khoảng 2.200 người có mặt trong khán phòng hoặc theo dõi từ phòng phụ, còn 10.000 người xem trực tuyến. Những người tham dự tranh thủ chụp ảnh bằng điện thoại, thậm chí lẻn lên sát sân khấu để có góc chụp đẹp hơn. Bầu không khí náo nhiệt khiến sự kiện hiếm hoi này mang dáng dấp của một hội nghị công nghệ tái hiện lại tinh thần cuồng nhiệt kiểu Beatlemania.

Bài nghiên cứu mang tên Attention Is All You Need đã giới thiệu một kiến trúc hoàn toàn mới cho các hệ thống trí tuệ nhân tạo, gọi là transformer. Đây được xem là một trong những công trình khoa học có tầm ảnh hưởng nhất thế kỷ 21, với hơn 191.000 trích dẫn trong các nghiên cứu khác kể từ khi công bố gần một thập kỷ trước. Kiến trúc này là nền tảng kỹ thuật của làn sóng AI hiện nay và có thể đã góp phần nâng giá trị vốn hóa của một số tập đoàn công nghệ lớn thêm hàng ngàn tỉ USD, tạo ra nhiều startup giá trị kỷ lục và thúc đẩy làn sóng xây dựng trung tâm dữ liệu trên toàn cầu. Ít nhất, transformer đã tạo nên chữ “T” trong ChatGPT.