Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đang đem lại lợi thế lớn về thuế quan, nhưng để tận dụng, doanh nghiệp phải tuân thủ chặt chẽ các quy định kỹ thuật và pháp lý. Đây là nội dung chính tại hội thảo do ITPC phối hợp Văn phòng Thương mại bang Rheinland-Pfalz (Đức) tổ chức sáng 18.9.

EVFTA cam kết xóa bỏ gần 99% dòng thuế trong 7 năm. Các ngành dệt may, da giày, gỗ, thủy sản, nông sản chế biến hưởng lợi rõ rệt. Một lô hàng 1 triệu áo sơ mi sang Đức có thể tiết kiệm gần 1 triệu USD nhờ thuế từ 12% về 0%. Cà phê rang xay cũng được gỡ bỏ thuế 7-11%, giúp Việt Nam cạnh tranh trực tiếp với Brazil hay Indonesia.

Tuy nhiên, doanh nghiệp chỉ được hưởng ưu đãi khi tuân thủ đúng quy tắc xuất xứ, phân loại mã HS, chứng từ C/O và tiêu chuẩn lao động, môi trường. Sai sót nhỏ, như áp sai mã HS, có thể khiến chi phí tăng mạnh.

Ngoài thuế quan, EU đang áp dụng nhiều quy định mới: Cơ chế điều chỉnh carbon biên giới (CBAM) từ 2026 yêu cầu khai báo phát thải CO₂ với sắt thép, xi măng, nhôm, phân bón. Quy định chống phá rừng (EUDR) buộc sản phẩm cà phê, gỗ, cao su chứng minh nguồn gốc minh bạch từ giữa 2025. Tiêu chuẩn ESG về môi trường, xã hội, quản trị cũng ngày càng khắt khe.

Các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp Việt, đặc biệt là SMEs, phải coi tuân thủ là chiến lược cốt lõi, thay đổi tư duy quản trị theo hướng bền vững. Rheinland-Pfalz, “cửa ngõ châu Âu”, với hạ tầng logistics thuận lợi, được đánh giá là điểm đến tiềm năng cho doanh nghiệp Việt.

EVFTA là “đòn bẩy vàng”, nhưng chỉ những doanh nghiệp chủ động đáp ứng chuẩn mực quốc tế mới thực sự tối ưu chi phí và mở rộng thị phần tại châu Âu.