Tháng 7.2025, Trung Quốc khởi công xây dựng tổ hợp thủy điện lớn nhất hành tinh trên sông Yarlung Tsangpo thuộc khu tự trị Tây Tạng. Với tổng vốn đầu tư ước tính khoảng 1,2 ngàn tỉ nhân dân tệ, tương đương 167 tỉ USD, đây là dự án hạ tầng có mức kinh phí kỷ lục, vượt xa chi phí xây dựng trạm vũ trụ quốc tế.

Siêu công trình này được thiết kế với công suất lên tới 70 gigawatt, cao gấp ba lần năng lượng từ đập Tam Hiệp. Thay vì xây dựng theo cách truyền thống, các kỹ sư sẽ thiết lập một hệ thống đường hầm xuyên núi khổng lồ để dẫn nước qua các tuabin công suất cao trước khi trả về hạ lưu. Khi đi vào vận hành, dự án dự kiến giúp Trung Quốc cắt giảm khoảng 300 triệu tấn khí thải CO2 mỗi năm, đóng vai trò then chốt trong chiến lược phi carbon hóa nền kinh tế vào năm 2060.

Tuy nhiên, vị trí xây dựng nằm trên cao nguyên Tây Tạng, nơi tiếp giáp dãy Himalaya, vốn là khu vực có hoạt động địa chất phức tạp và nguy cơ động đất cao. Điều này đặt ra những thách thức chưa từng có về an toàn kỹ thuật và rủi ro thảm họa tiềm tàng cho các khu vực phía dưới.

Bên cạnh yếu tố kỹ thuật, dự án đang vấp phải sự phản ứng gay gắt từ các quốc gia hạ nguồn, đặc biệt là Ấn Độ. New Delhi lo ngại việc kiểm soát dòng chảy từ một con đập có quy mô khủng khiếp như vậy sẽ đe dọa trực tiếp đến an ninh nguồn nước và kế sinh nhai của hàng triệu người dân sống dọc sông Brahmaputra. Những tranh cãi về môi trường và địa chính trị xung quanh siêu dự án này hiện đang là tâm điểm chú ý của dư luận quốc tế.

Mời bạn theo dõi video dưới đây để tìm hiểu chi tiết những lý do khiến siêu đập này trở thành tâm điểm của các cuộc tranh luận: