Số liệu việc làm mới nhất của Mỹ trong tháng 6 đã giúp Fed giảm bớt áp lực phải cắt giảm lãi suất ngay trong tháng này, đồng thời làm tăng khả năng giữ nguyên chính sách đến ít nhất mùa Thu năm nay.

Các doanh nghiệp Mỹ đã tạo thêm 147.000 việc làm trong tháng trước, vượt dự báo, trong khi tỉ lệ thất nghiệp giảm xuống 4,1%, theo dữ liệu từ Cục Thống kê Lao động Mỹ.

Tuy nhiên, đằng sau những con số tích cực là sự suy yếu trong khu vực việc làm tư nhân cùng nhiều tín hiệu cảnh báo khác về tình trạng thị trường lao động — một xu hướng có thể nghiêm trọng hơn vào cuối năm.

“Con số tổng thể nhìn có vẻ tốt hơn nhiều so với chi tiết bên trong báo cáo,” Joseph Brusuelas, kinh tế trưởng tại RSM US, nhận xét. Dù vậy, ông cho rằng dữ liệu này phần nào củng cố quan điểm của Fed rằng nền kinh tế đang chững lại nhưng vẫn ổn định, nên chưa cần nới lỏng chính sách.

Gregory Faranello, trưởng bộ phận giao dịch và chiến lược lãi suất Mỹ tại AmeriVet Securities, cũng đồng tình và cho rằng báo cáo này tạo điều kiện để Chủ tịch Fed Jerome Powell tiếp tục tiếp cận chính sách tiền tệ một cách thận trọng. “Fed sẽ tạm nghỉ trong mùa Hè,” ông nói.

Ngay sau khi dữ liệu được công bố, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ giảm mạnh, đồng đô la tăng giá, và thị trường hoán đổi lãi suất ghi nhận sự thay đổi nhanh chóng khi nhà đầu tư từ bỏ kỳ vọng Fed sẽ hạ lãi suất trước tháng 9. Đặc biệt, lợi suất trái phiếu kỳ hạn hai năm — loại nhạy cảm hơn với chính sách tiền tệ — đã tăng lên mức cao nhất trong gần hai tuần.

Sự điều chỉnh này đánh dấu một bước ngoặt sau chuỗi tăng giá gần đây, từng giúp thị trường trái phiếu Mỹ ghi nhận tháng tăng mạnh nhất kể từ tháng 2. Trước đó, kỳ vọng chủ yếu xoay quanh giả định rằng thị trường lao động suy yếu sẽ buộc Fed sớm hạ lãi suất.

Từ đầu năm, Fed vẫn giữ nguyên lãi suất chủ chốt, viện dẫn nguy cơ lạm phát từ chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Họ cũng nhấn mạnh rằng thị trường lao động ổn định chưa đủ điều kiện để điều chỉnh chính sách.

Phát biểu tại một sự kiện ở Frankfurt hôm thứ Năm (3.7), Thống đốc Fed chi nhánh Atlanta Raphael Bostic tiếp tục khẳng định quan điểm này sau khi báo cáo việc làm được công bố.

“Tôi cho rằng một giai đoạn đầy bất ổn như hiện nay không phải là lúc để có những thay đổi lớn trong chính sách tiền tệ,” ông Bostic nói. “Đặc biệt là khi nền kinh tế vĩ mô vẫn cho thấy sự vững vàng. Điều này cho chúng ta thời gian.”

Dấu hiệu suy yếu ngầm

Dù báo cáo tháng 6 có phần hạn chế, nó vẫn cho Fed thêm thời gian để cân nhắc. Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo rằng nền tảng thị trường lao động đang yếu đi.

Kathy Bostjancic, kinh tế trưởng tại Nationwide Mutual Insurance, cho rằng Fed sẽ chờ đến tháng 9 để hành động nhưng có thể buộc phải cắt lãi suất 0,5 điểm phần trăm vào thời điểm đó.

“Báo cáo việc làm yếu củng cố quan điểm của chúng tôi rằng Fed sẽ giảm tổng cộng 75 điểm cơ bản từ nay đến cuối năm để hỗ trợ nền kinh tế đang chậm lại, bất chấp việc giá cả có thể tạm thời tăng do thuế quan,” bà viết trong bản ghi chú gửi khách hàng hôm thứ Năm.

Lập trường thận trọng của Fed đã vấp phải chỉ trích gay gắt từ Tổng thống Trump và một số quan chức trong chính quyền, những người cho rằng Fed lẽ ra nên hạ lãi suất từ trước. Họ viện dẫn dữ liệu lạm phát cho thấy tác động từ thuế quan lên giá cả cho đến nay vẫn còn hạn chế.

Báo cáo việc làm hôm thứ Năm cũng đưa ra một số tín hiệu cảnh báo rõ ràng. Số việc làm mới trong khu vực tư nhân chỉ tăng ở mức thấp nhất kể từ tháng 10. Tỉ lệ thất nghiệp giảm một phần là do các yếu tố tiêu cực. Dù số người thất nghiệp giảm lần đầu trong năm tháng, tỉ lệ tham gia lực lượng lao động — tức tỉ lệ người dân đang làm việc hoặc tìm việc — cũng giảm.

Tác động từ chính sách nhập cư

Diễn biến này có thể phản ánh tác động từ chính sách nhập cư nghiêm ngặt hơn của chính quyền ông Trump. Chính sách này đã khiến số vụ vượt biên giảm mạnh và khiến một số lao động không có giấy tờ hợp lệ không dám quay lại làm việc.

Ngoại trừ giai đoạn đầu đại dịch, số lao động sinh ra ở nước ngoài đang làm việc tại Mỹ đã giảm mạnh nhất trong ba tháng, theo dữ liệu từ năm 2007.

Tổng số việc làm mới trong tháng 6 cũng tăng chủ yếu nhờ các chính quyền bang và địa phương. Trong khi đó, tăng trưởng việc làm trong khu vực tư nhân tập trung vào một số ngành nhất định — đặc biệt là y tế và dịch vụ xã hội, tiếp nối xu hướng của các tháng gần đây.

“Thị trường lao động không còn mạnh như một năm trước, nhưng vẫn ổn định. Và khi ổn định, Fed có nhiều thời gian để đánh giá các rủi ro hơn,” nhà kinh tế Stephen Juneau tại Bank of America nhận định. “Cốt lõi của vấn đề là diễn biến của lạm phát.”

Giới đầu tư cũng đang chuyển sự chú ý sang các báo cáo lạm phát sắp được công bố, bắt đầu với dữ liệu tháng 6 vào ngày 15.7.

“Nếu có bất kỳ áp lực lạm phát nào do thuế quan gây ra, nó sẽ xuất hiện trước cuộc họp vào tháng 9. Khi đó, nếu thị trường lao động vẫn vững mạnh, Fed có thể gặp khó trong việc cắt giảm lãi suất,” ông Kevin Flanagan, phụ trách chiến lược thu nhập cố định tại WisdomTree, đánh giá.

Tại cuộc họp gần nhất, phần lớn quan chức Fed dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất ít nhất một lần trong năm nay. Sau báo cáo việc làm vừa qua, thị trường vẫn kỳ vọng Fed sẽ hạ lãi suất hai lần, mỗi lần 0,25 điểm phần trăm, trong đó lần đầu nhiều khả năng diễn ra vào tháng 9.

— Với sự hỗ trợ của Michael Mackenzie, Edward Bolingbroke, Ye Xie, Mark Niquette, Ezra Fieser, và Matthew Boesler