Tin đồn chỉ kéo dài khoảng bảy phút. Khi đó, nhà đầu tư cổ phiếu nhận ra thông tin Tổng thống Donald Trump sẽ tạm dừng thuế quan trong 90 ngày là không chính xác, và ngay lập tức ngừng việc tranh nhau mua vào.

Tuy nhiên, họ cũng không quay lại bán tháo cổ phiếu với tốc độ chóng mặt như hồi đầu phiên hoặc cuối tuần trước. Các chỉ số chuẩn của Mỹ dao động giữa mức tăng và giảm trong phần còn lại của ngày thứ Hai, trong một trạng thái gần như tê liệt.

Một phần nguyên nhân là vì sự việc đã phơi bày mức độ nhị phân của những kịch bản có thể xảy ra khi ông Trump tiếp tục cuộc chiến thương mại toàn cầu. Nếu ông giữ nguyên thuế quan như tuyên bố, nền kinh tế có thể suy giảm nhanh chóng và đẩy chỉ số S&P 500 rơi vào thị trường giá xuống. Nhưng nếu ông gỡ bỏ chúng, kinh tế có thể phục hồi và thị trường chứng khoán sẽ thiết lập mức đỉnh mới.

“Không còn nghi ngờ gì nữa, nếu sáng mai ông Trump thức dậy và nói: ‘Tôi sẽ không làm điều này nữa’, thì thị trường sẽ lập tức tăng lên mức cao mới,” Ross Gerber, giám đốc điều hành của Gerber Kawasaki Wealth and Investment Management, nhận định.

Ngày thứ Hai cho thấy chỉ một sự trì hoãn trong việc áp thuế quan đã khiến thị trường chứng khoán Mỹ tăng thêm 2.500 tỉ đô la Mỹ. Việc bỏ lỡ một đợt tăng mạnh đến vậy là điều đáng sợ đối với những nhà đầu tư đã rút tiền ra khi chỉ số S&P 500 giảm 10% chỉ trong hai ngày cuối tuần trước.

Nhưng nếu ông Trump giữ nguyên thuế quan? Trước khi bất kỳ tia hy vọng nào xuất hiện, cổ phiếu đã trên đà rơi vào thị trường giá xuống, khiến việc đặt cược vào khả năng thay đổi chính sách trở nên khó khăn.

Việc chính quyền liên tục đưa ra các tín hiệu mâu thuẫn cũng không giúp ích gì. Một số thành viên nội các cho biết đang đàm phán với 50 hay thậm chí 70 quốc gia, trong khi cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro thì tuyên bố không có gì có thể đàm phán.

Bản thân ông Trump cũng làm rối thêm thông điệp.

“Có thể có những mức thuế lâu dài và cũng có thể có đàm phán, vì chúng ta cần những điều vượt ra ngoài thuế quan,” ông nói vào chiều thứ Hai.

Sự hỗn loạn này khiến giới giao dịch rơi vào trạng thái bối rối.

“Thông thường tôi được trả tiền để tận dụng những biến động như thế này, nhưng trường hợp này hơi khác vì nguyên nhân của vấn đề,” Alec Young, chiến lược gia trưởng về đầu tư tại Mapsignals, cho biết. “Nếu chính sách kiểu này được áp dụng và duy trì trong nhiều năm, nó sẽ thay đổi cơ cấu thị trường chứng khoán Mỹ.”

Việc cân bằng danh mục đầu tư trở nên khó khăn, khi khả năng rơi vào một đợt bán tháo do hoảng loạn là ngang ngửa với việc bỏ lỡ làn sóng tăng nếu chính sách thuế quan được điều chỉnh. Kết quả là hành vi của nhà đầu tư có thể cần phải thay đổi.

“Lịch sử cho thấy chiến lược ‘bắt đáy’ vẫn luôn hiệu quả và tôi tin rằng trong tương lai nó vẫn sẽ hiệu quả,” Brent Schutte, giám đốc đầu tư tại Northwestern Mutual Wealth Management Co., chia sẻ.

Tuy nhiên, ông Schutte cho rằng sự thất thường trong chính sách của Tổng thống hiện đã thay thế vai trò của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trở thành yếu tố quan trọng nhất cần theo dõi khi giao dịch. Ông không kỳ vọng ông Trump sẽ sớm đưa ra bất kỳ sự rõ ràng nào, nhất là sự rõ ràng kiểu như một quyết định nâng hay hạ lãi suất của Fed.

“Khoảng thời gian chờ đợi để được thỏa mãn kỳ vọng có lẽ sẽ bị kéo dài,” ông nói. “Lý do là vì Fed trước đây từng là điểm tựa cho thị trường, nhưng họ hiện không còn ở vị trí để chủ động làm điều đó nữa. Tôi không nghĩ rằng còn cái gọi là ‘Fed put’ – điều mà nhà đầu tư đã quen thuộc – và hiện tại tôi cũng không nghĩ có cái gọi là ‘Trump put.’”

Tuy nhiên, việc ông Trump gần như là người duy nhất dẫn dắt các biến động thị trường gần đây lại mang đến một số hy vọng rằng ông có thể kiểm soát sự hỗn loạn.

“Chính sách cực đoan mà chính quyền đưa ra đã dẫn đến một sự kiện lệch chuẩn tới ba lần,” Rob Conzo, giám đốc điều hành của Wealth Alliance, nhận định, đồng thời cho rằng nếu ông Trump công bố bất kỳ tiến triển nào về vấn đề thuế quan – đặc biệt với các quốc gia đang chịu mức thuế cao nhất – thị trường có thể sẽ tăng vọt.

“Đây không phải là vấn đề có tính hệ thống – mà là những thành tố biến động do con người tạo ra,” ông Conzo nói. “Và điều đó khiến nhà đầu tư – ít nhất là những người chuyên nghiệp – cảm thấy phần nào yên tâm hơn. Có thể đây là lúc nên tận dụng cơ hội thay vì hoảng loạn.”

Triển vọng chính trị của đảng Cộng hòa cũng có thể thúc đẩy sự thay đổi chính sách theo hướng có lợi cho thị trường. Các ghế nghị sĩ Cộng hòa có thể bị đe dọa trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026 nếu cử tri lo sợ suy thoái và tức giận vì đã mất khoảng 20% tài sản đầu tư chỉ trong vài ngày.

“Nếu ông làm sụp đổ thị trường chứng khoán và đẩy chúng ta vào một cuộc suy thoái kèm lạm phát điên cuồng, khi giá cả tăng phi mã, thì ông sẽ bị hất khỏi quyền lực,” ông Young nhận định.

Ngay từ khi ông Trump đắc cử, ông Gerber đã định hướng lại danh mục đầu tư theo hướng thận trọng hơn để bảo vệ trước những rủi ro giảm giá, đồng thời sẵn sàng đón nhận các đợt phục hồi.

“Trong cơn hỗn loạn này vẫn có cơ hội, nhất là nếu bạn là nhà đầu tư dài hạn và thực sự tin rằng các chính sách này sẽ sớm bị đảo ngược, thì đây là cơ hội rất lớn để đầu tư vào cổ phiếu,” ông nói. “Trò chơi là giữ cho đầu óc bạn không bị chi phối bởi những tiếng ồn, và tập trung vào điều đang thực sự diễn ra trong nền kinh tế.”